Алтынньы 31: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Otchut (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока:
'''Алтынньы 31''' диэн [[ГрегорианГригориан халандаара|ГрегорианГригориан халандаарыгар]] сыл 304-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл|ордук хонуктаах сылга]] 305-c күнэ). Сыл бүтүө 61 күн баар.
 
== Бэлиэ күннэр ==
* [[Хэллоуин]]
* {{Флагификация|Россия}} — Хамсанан[[Хамсаныы этэртыла|Хамсаныы тылтылын]] тылбаасчытын күнэ.
* {{Флагификация|Россия}} — Силиэстийэ изолятордарынхаайыытын уонна түрмэ үлэһиттэрин күнэ.
* {{Флагификация|Индия}} — Национальнай сомоҕолоһууСомоҕолоһуу күнэ.
 
== Түбэлтэлэр ==
* [[1811]] — [[Санкт-Петербург]] таһыгар Царскай селоҕа ИмператорскайИмператор лицейлиссиэйэ аһыллыбыт — дворяннар оҕолоругар аналлаах привилегиялаах үөрэх кыһата. ЛицейЛиссиэй [[Александр Пушкин]] үөрэммит сирэ буоларынан биллэр. 1843 сыллаахха лицейүөрэх кыһата киин куоракка ПетербургкаПетербурга көспүт уонна ''Александровскай'' диэн буолбут. 1918 сыллаахха Совнарком уурааҕынан сабыллыбыт.
* [[1857]] — [[Лаамы байҕал]]ын кытылыгар сытар [[Үт]] (Чумикан) сирэ [[Саха уобалаһа|Саха уобалаһыттан]] Приморье уобалаһыгар бэриллибит. Билигин бу [[Хабаровскай кыраай]] сирэ.
* [[1913]] — [[АХШ]] сирин-уотун байҕалтан байҕалга диэри туоруур бастакы шоссе, Линкольн шоссета, аһыллыбыт.
* [[1960]] — [[Бүлүү (өрүс)|Бүлүү өрүһүгэр]] [[Бүлүүтээҕи ГЭС|ГЭС]] тутуллан бүппүт.
* [[1961]] — [[Иосиф Сталин]] өлүгэ Кыһыл болуоссакка баар мавзолейтан таһаарыллыбыт уонна КремльКириэмил эркинин анныгар көмүллүбүт. Бу саҕана Сталин личноһыгарСталиҥҥа сүгүрүйүүнү утары үлэ барбыта: Сталинград [[Волгоград]] буолбута, Сталинабад — [[Душанбе]], дойду үрдүнэн Сталин мэҥэ таастарын көтүрбүттэрэ.
* [[1967]] — ''Таас Тумус — Дьокуускай'' гаас ситимэ үлэҕэ киирбит, [[Дьокуускай]]га аан маҥнай гаас кэлбит.
* [[1968]] — [[Амматааҕы норуот тыйаатыра]] аһыллыбыт.
* [[1968]] — [[Майа]] бөһүөлэгин тутуутун сүрүн былаана ылыныллыбыт.
* [[2011]] — Аан дойду дьонун ахсаана 7 миллиард буолбут.
* [[2018]] — [[Ииндийэ]]ҕэ аан дойду саамай үрдүк статуята — 240 миэтэрэлээх Сомоҕолоһуу СтатуятаМэҥэтэ — аһыллыбыт. Бу Валлабхаи Патель диэн Ииндийэ босхолонуутун туһугар турууласпыт норуот биир басханын мэҥэ тааһа.
 
== Төрөөбүттэр ==
* [[1711]] — [[Крашенинников Степан Петрович|Степан Крашенинников]] — КамчааткаКамчаатканы чинчийээччитэчинчийээччи.
* [[1760]] — [[Хокусай]] — аатырбыт [[Дьоппуон]] уруhуйдьута. Кини саамай биллиилээх үлэтинэн «Фуджи хайа отут алта көстүүтэ» (富嶽三十六景) диэн маска ойууламмыт гравюралар серияларасиэрийэлэрэ буолар.
* [[1895]] — [[Муксунов Дмитрий Васильевич|Дмитрий Муксунов]] — [[Саха АССР]] үтүөлээх учуутала, норуот хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, норуот үөрэҕириитин туйгуна.
 
== Өлбүттэр ==
* [[1939]] — [[Ойунскай Платон Алексеевич|Былатыан Ойуунускай]] — революционер, ил уонна баартыйа диэйэтэлэ, Саха сиригэр сэбиэскэй былааһы уонна автономнайавтономиялаах өрөспүүбүлүкэни олохтоспут киһи, саха литературатынлитэрэтиирэтин төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ. Кини тэрийсибит тэрилтэлэрэ — [[Гуманитарнай чинчийии уонна аҕыйах ахсааннаах хотугу омуктар кыһалҕаларын институута]], [[Бичик (тэрилтэ)|Бичик кинигэ кыһата]], [[Саха сирин суруйааччыларын сойууһа]], Саха суругун-бичигин Кэмитиэтэ, ону кытары билигин суох Саха национальнай байыаннай оскуолата (ЯНВШ).
* [[1993]] — [[Феллини Федерико|Федерико Феллини]] — [[Италия]] киинэ оҥорооччута, режиссера. Феллини киинэлэрэ фантазияны уонна түүлү холбуур киинэлэр буолаллар.
* [[1994]] — Ииндийэ баһылыга [[Индира Ганди]] өлбүт.
* [[2009]] — [[Цянь Сюэсэнь]] — кытай учуонайа, чинчийээччитэ, [[Кытай]] халлаан куйаарын (космос) программатын төрүттээччитэтөрүттээччи, [[АХШ]] космоскуйаар программатын кыттыылааҕа, кытайКытай баллистическай ракеталарын оҥорбут киһи.