Сэтинньи 9: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
12 устуруока:
== Түбэлтэлэр ==
* [[1799]] — [[Франция]]ҕа ''Брюмер 18 күнүнээҕи'' переворот буолбут. [[Египет]]тэн кыайыылаах-хотуулаах эргиллибит генерал [[Наполеон Бонапарт]] дьон өйөбүлүн сүтэрбит Директорияны былаастан туораппыт. Дойдуну үс консул салайар буолбут, олортон биирдэстэрэ Наполеон. Байыанайдар Наполеону өйүүр буоланнар кэлин былааһы барытын кини эрэ тутар буолбут, диктатура олохтоммут. Франция норуота уон сыллаах өрөбөлүүссүйэ дьалхааныттан сылайбыт буолан диктатураны ылыммыт.
* [[1818]] — Миниистирдэр кэмитиэттэрэ [[Якутскай уобалас|Саха уобалаһыгар]] үүнүү мөлтөҕүнэн сибээстээн [[Бурдук үүнээйилэр|бурдугунан]] көмөлөһөргө уурбут.
* [[1848]] — [[Австрия]] импиэрийэтигэр [[Вена]]тааҕы өрө туруу басхана Роберт Блюм өлөрүллүбүт
* [[1867]] — [[Дьоппуон|Дьоппуоҥҥа]] сёгун Токугава Ёсинобу дойдуга толору былааһы Муцухито императорга төннөрбүт, Токугава аҕа ууһүн 365 сыллаах дойдуну салайыыта түмүктэммит. Император былааһа сөргүтүллүүтүн утарар дьон балтараа сыллаах гражданскай сэрии саҕалаабыттара. Сэрии түмүктэммитин кэнниттэн ''Мейдзи саҥардыыта'' саҕаламмыта, Дьоппуон арҕаа дойдулары үтүктэр модернизация суолугар туруммута.
* [[1887]] — [[АХШ]] [[Гавайи]] арыыларыгар баар Перл-Харбор хомотун бас билбиттэр. Бу [[Чуумпу далай]] хаба ортотугар бэрт табыгастаах сиргэ сытар дириҥ уулаах хомоҕо АХШ флотун базата баар.
* [[1915]] — [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] олохтоох худуоһунньуктар уонна муоһунан кыһаачылар быыстапкалара буолбут. Онно көскө сылдьар [[Емельян Ярославскай]] кыттыбыт.
* [[1917]] (эргэ стилинэн алтынньы 27) — Саха сиринээҕи Байыаннай уонна бааһынай депутаттарын сэбиэтэ [[Петроград]]ка большевиктар былааһы ылбыттарын утаран телеграмманан протест ыыппыт.
* [[1918]] — [[Германия]]ҕа ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэмигэр монархия эһиллибит, кайзер Вильгельм II бүрүстүөлүттэн суулларыллыбыт
* [[1930]] — Саха араадьыйатын үлэтин үһүс күнүгэр [[Субурусскай Николай Дмитриевич|Николай Субуруусскай]] дакылаат оҥорбут.
* [[1938]] —
* [[1977]] — [[Чөркөөх|Чөркөөххө]] устуоруйа уонна өрөбөлүүссүйэ бас түмэлэ аһыллыбыт.
* [[1889]] — ''[[Берлин]] эркинин'' сууллуута, [[ГДР|Илин Германия]] Берлин эркинигэр баар ааннары арыйбыт. Мантан саҕалаан сотору кэминэн Илин уонна Арҕаа Германиялар биир илгэ холбоспуттара.
== Төрөөбүттэр ==
1818 — Иван Сергеевич Тургенев (ум. 1883), писатель, классик русской литературы.
== Өлбүттэр ==
| |||