Бикипиэдьийэ

Васильев Степан Васильевич: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Интерактивная навигация по истории
← Иннинээҕи уларытыыгаКэннинээҕи уларытыыга →
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
КөрөнБиики тиэкис
TumatUola (ырытыы | суруйуу)
14 186 уларытыы
Көннөрүү туһунан суруллубатах
TumatUola (ырытыы | суруйуу)
14 186 уларытыы
Көннөрүү туһунан суруллубатах
2 устуруока:
Васильев Степан Васильевич (1896 - 1943), политик, ил диэйэтэлэ. (28 декабря 1896 - 25 октября 1943).
 
* [[1896]] сыл [[ахсынньы 28]] күнүгэр [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] [[Бордоон (Ньурба)|Бордоон]] нэһилиэгэр ''Тойон Уйалаах'' диэн сиргэ төрөөбүтэ. [[Маалыкай|Маалыкайга]] алын оскуолатын уонна [[Ньурба]] икки кылаастаах оскуолатын бүтэрбитэ.
* [[1915]] сыллаахха [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] учууталлар семинариятын бүтэрбитэ.▼
* Өрөбүлүүссүйэ кэнниттэн Кыһылларга тиксибитэ. Кини көмөтүнэн [[Рыдзинскай]] этэрээтэ [[1918]] сыл [[от ыйын 1]] күнүгэр Дьокуускайы ылар.▼
* Үрүҥнэр кэлбиттэригэр хаайыыга укпуттара, ол кэнниттэн Саха сирин таһыгар ыытыллыбыта.
* [[1918]] сыл ахсынньытыттан [[1919]] сыл ахсынньытыгар диэри кини [[Иркутскай]] хаайыытыгар сытар. Хаайыыттан босхолонон баран Прибайкальеҕа [[Колчак]] армиятын иһигэр нелегал быһыытынан үлэлиир. Семенов этэрээтин штабын билиэҥҥэ ыларга кыттар.
* [[1920]] сыл кулун турарыгар РКСМ Иркутскай губбюро чилиэнэ. Саха сиригэр төннөн баран РКП(б) Якутскай губбюро сорудаҕынан хомсомуол тэрилтэтин тэрийэр.
* 1920 сыл бэс ыйыттан 1921 сыл бэс ыйыгар диэри РКСМ Якутскай губбюротун бэрэссэдээтэлэ.
* [[1921]] сыллаахха олунньуттан атырдьах ыйыгар диэри РКП(б) обкомун пропаганда уонна агитация отделын сэбиэдиссэйэ.
* 1921 сыл балаҕан ыйыттан [[1925]] сыл атырдьах ыйыгар диэри [[Москва]] куоракка Свердлов аатынан Хомуньуус университетыгар үөрэнэр. Үөрэҕин бүтэрэн баран ВКП(б) КК кинини Саха сиригэр салайар үлэҕэ ыытар. Манна Обком хонтроллуур хамыһыйа бэрэссэдээтэлэ.
* [[1926]] сыл муус устарыгар [[Аммосов Максим Кирович|Аммосов М.К.]] этиитинэн [[Алдан|Алдаҥҥа]] көмүс хостуур промышленность матарыйааларын бэлэмнии барар. Ол кэнниттэн Москва куракка "[[Якутзолото]]" трест тэрээһинин боппуруоһугар барар.
* [[1927]] сыллаахха Москваттан төннөр уонна Саха АССР Совнаркомын бэрэссэдээтэлин эбээһинэһин толорооччу буолар.
* [[1928]] сылтан [[1930]] сылга диэри [[Серго Орджоникидзе]] рекомендациятынан ВКП(б) КК үлэлиир.
* 1930 сыл от ыйыттан ССРС инспекциятын өҥнөөх металл группатын салайар.
* [[1931]] сыл [[муус устар 12]] күнүгэр Өҥнөөх металл оробуочайдарын Союзтарын Киин комитетын бэрэссэдээтэлэ.
* [[1935]] сылтан [[1939]] сыл муус устарыгар диэри ВКП(б) Ыарахан промышленность группатыгар үлэлиир.
* 1939 сылга ыам ыйыттан сэтинньигэ диэри Москва Иккис авторемонтнай завод директора.
* 1939 сыл [[сэтинньи 6]] күнүгэр аресттанар.
* [[1943]] сыл [[алтынньы 25]] күнүгэр [[Коми АССР]] Кожва оройуонугар ''Канин Нос'' диэн лааҕырга өлбүтэ.
* [[1956]] сыл [[атырдьах ыйын 18]] күнүгэр реабилитацияламмыта.
== Өссө маны көр ==
* Семенов И.Н. ''Партия эрэллээх уола'', Дьокуускай, 1969.
 
▲[[1915]] сыллаахха [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] учууталлар семинариятын бүтэрбитэ.
 
▲Өрөбүлүүссүйэ кэнниттэн Кыһылларга тиксибитэ. Кини көмөтүнэн Рыдзинскай этэрээтэ 1918 сыл от ыйын 1 күнүгэр Дьокуускайы ылар.
 
После установления Советской власти в Якутске С.В. Васильев начал активно участвовать в советской работе. Во время контрреволюции он был арестован и сидел в тюрьме в Якутске, затем выслан за пределы Якутии. С декабря 1918 г. по декабрь 1919 г. был заключен в Иркутской тюрьме. После освобождения из тюрьмы был направлен Иркутской партийной организацией в Прибайкалье на нелегальную работу в тылу Колчака, принял участие в разоружении штаба отряда генерала Семенова.
 
С.В. Васильев является одним из организаторов Иркутского комсомола, в марте 1920 года был избран членом Иркутского губернского бюро РКСМ. Возвратившись в Якутию, по поручению Якутского райбюро РКП(б), начал создавать комсомольскую организацию. С июня 1920 г. по февраль 1921 г. работал председателем бюро Якутской губернской организации РКСМ, с февраля по август 1921 г. - заведующим отделом пропаганды и агитации Обкома РКП(б), одновременно являлся членом Губбюро РКП(б), Губревкома.
 
С сентября 1921 г. по август 1925 г. учился в Москве в Коммунистическом Университете им. Свердлова. После окончания учебы в Москве ЦК ВКП(б) направил его в Якутию на руководящую работу в качестве Наркома рабоче-крестьянской Инспекции, затем он был избран председателем Областной контрольной комиссии ВКП(б).
 
В апреле 1926 г., по предложению М.К. Аммосова, направлен в длительную командировку в Алдан для подготовки материалов организации треста золотодобывающей промышленности. После возвращения из Алдана его командировали в Москву по делам организации Союзного треста «Якутзолото». Из Москвы вернулся в сентябре 1927 г. и был назначен исполняющим обязанности председателя Совнаркома Якутской АССР.
 
На этой должности он работал до марта 1928 г. По рекомендации Серго Орджоникидзе, с сентября 1928 г. по июль 1930 г. работал членом партколлегии в Центральной Контрольной Комиссии ВКП(б).
 
С июля 1930 г. работал руководителем группы цветных металлов ЦКК Наркома рабоче-крестьянской инспекции СССР. 12 апреля 1931 г. С.В. Васильев избран председателем Центрального Комитета Союза рабочих добычи и обработки цветных металлов и золота, где работал до 1934 г. Затем последующие пять лет вплоть до апреля 1939 г. работал руководителем группы тяжелой промышленности Комиссии партийного контроля при ЦК РКП(б).
 
С мая по ноябрь 1939 г. работал директором II авторемонтного завода г. Москвы.
 
Был арестован 6 ноября 1939 г. и погиб в лагере политзаключенных в п. Канин Нос Кожвинского района Коми АССР.
 
Впоследствии дело по обвинению С.В. Васильева и приговор Военной коллегии Верховного Суда СССР от 18 июля 1941 г. были пересмотрены, и дело прекращено за отсутствием состава преступления - постановлением Военной коллегии Верховного Суда СССР от 18 августа 1956 г. он был реабилитирован.
== Ылыллыбыт сирэ ==
* ''Энциклопедия Якутии''. Якутск, 2000.
Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/wiki/Васильев_Степан_Васильевич»