Аргунов Петр Федорович

Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа

Аргунов Петр Федорович - Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.

1917 сыллаахха Мэҥэ-Хаҥалас оройуонугар 1 Хаптаҕай нэһилиэгэр төрөөбүтэ.

1932 сыллаахха «Алаас» тыа хаhаайыстыбатын артыалыгар үлэлии киирбитэ, холкуоска араас үлэни үлэлииллэрэ, Петр таһыччы үлэтин иһин 1938 сылтан «Алаас» холкуос, хонуу биригээдэтин биригэдьииринэн анаммыта. Онтон 1941 сыл атырдьах ыйын 14 күнүгэр Аҕа дойду уоттаах сэриитигэр ыҥырыллыбыта. Сэрииттэн 1946 сыл от ыйыгар дойдутугар эргиллибитэ.

Сэрииттэн кэлэн баран, 1947-1950 сс. Диэри «Алаас» холкуоска бырабылыанньа бэрэссэдээтэлинэн үлэлээбитэ. Онтон холкуос холбоспута, бөдөҥсүйэн Ленин аатын ылбыта. Онно Петр сылгы ферматын биригэдьииринэн үлэлээбитэ, 1955 сыллаахха саһылы иитиигэ 6 ыйдаах үөрэххэ Дьокуускайга үөрэммитэ ити идэтинэн 1955 сылтан 1973 сылга «кыылы иитиигэ” таһаарыылаахтык үлэлээбитэ.

1941-42 сс. диэри 259 стрелковай полкаҕа, станковай пулеметчик үөрэҕин үөрэнэн бүтэрэн, станковой пулеметчик буолбута. 1942 сыл ахсынньы ыйтан 888 стрелковай полкаҕа минометчик 88 2-с нүөмэринэн сулууспалаабыта. Япония границатыгар Маньчжурияҕа харабыллаабыта. 1945 с. атырдьах ыйыгар Япония сэриитигэр сылдьыбыта. Маньчжурияттан, Борща, Хайлар, Арзан, Чаньчунь диэн куораттары ылыыга кыттыбыта.

Петр Федорович ахтыытыттан быһа тардыы: “Хайлар диэн Япония куоратыгар улахан сэрии буолбута. Онно балтараа күн сэриилэспиппит. Катюшанан, минометунан ытыалаан ылбыппыт. Мин миинэ угааччы этим. Биһигиттэн хас да киһи өлбүтэ уонна бааһырбыта. Хайлар куораты ылан баран эмиэ иннибит диэки барбыппыт. Сатыы сүгэһэрдээх баран истэхпитинэ Арзан диэн сиргэ тоһуйан ытыалаан хас да киһибитин өлөрөн, бааһырдан илдьэ хаалбыттара. Чаньчунь куоракка тиийэн сэриини түмүктээбиппит. Биһиги минометнай ротабыт Чаньчунь куораты харабыллаан кыстаабыппыт.” Бу Ахтыыны 06.04.1975 сыллаахха муус устар 6 күнүгэр суруйбут. Хаптаҕай нэһилиэгин сэрии кыттыылаахтарын кинигэтигэр бэчээттэммит.

Петр Федорович ефрейтор званиелаах.

Наҕараадалара: орден Отечественной войны 2 степени, медаль “За победу над Японией”, «Двадцать лет победы в ВОВ 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР», «За доблестный труд в Великой Отечественной войне», «За доблестный труд. В ознаменование 100-летия со дня рождения В. И. Ленина», знак «25 лет победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 г.г.».