Байанай

Байанай (Баай Байанай) — хара тыа иччитэ.

Тыа, ойуур көтөрүн-сүүрэрин олоччу бас билэр, улахан иччи. Кини дьонтон кэһиини-тутууну эрэнимтиэ. Кыраҕа даҕаны олус үөрүнньэҥ, бэрт сайаҕас, эйэҕэс, сайдам майгылаах. Кини үөрдэҕинэ-көттөҕүнэ, санаата көнньүөрдэҕинэ, булчукка олус дьэллэм.

Булчуттар Баай Байанайы ытыктыыллар. Булт сиэрин-майгытын тутуһаллар. Байанай халлааны хабарҕатынан, муораны тобугунан сылдьары, күннээх халлааҥҥа быһахтанары сөбүлээбэт. Оннук киһиэхэ булдун чугаһаппат, күрэтэр, куоттарар.

Идэтийбит булчуттар бултуу баралларыгар дьиэлэригэр аал уоту аһатан, Байанайы үөрдэн-көтүтэн баран аттаналлар. Дьиэ кэргэттэрин кытары малааьын тэрийэллэр. Бу сиэри-туому Байанай сэргэтин таһыгар толороллор. Бултуйдахтарына байанай сэргэтин таһыгар махталларын биллэрэр сиэр-туом толороллор. Кырынаас, солондо өлөрдөҕүнэ, булчут таһыттан киирээт да уокка ас биэрэр, бултаабыт булдун тумсун «хойут даҕаны биһиги дьиэбитигэр киирэр буолаар, эйигин бу курдук аһатыам» дии-дии, арыынан оҕунуохтуур.