Ренессанс эбэтэр Барҕарыы диэн Европаҕа барыллаан 1400 сыллаахтан саҕаламмыт уонна Орто үйэлэргэ дылы буолан ааспыт кэм кэрчигин ааттыыллар.

Афина оскуолата, Рафаэль үлэтэ. Бу Ренессанс уруһуйа Былыргы Грецияҕа буолба сылдьбыбатах сценаны көрдөрор. Уруһүйга биллэр Греция философтара, суруйааччылара, худуоһунньуктара уонна математиктара бааллар. Рафаэль бэйэтин бириэмэтигэр баар биллэр дьоннортон сирэйдэрин уруһуйдаабыта. Ол курдук, Платон сирэйигэр Леонардо да Винчины үтүктэн суруйбута, ортотугар турар маҥан бытытаах философ

"Ренессанс " диэн француз тылыттан "иккистээн төрөөһүн" диэн тылбаастанар. Ити кэмҥэ былыргы устуоруйаны, ол курдук Былыргы Грецияны уонна Былыргы Римы үөрэтии тэнийбитэ. Ол иһин "иккистээн төрөөһүн" диэн буолбута. Сорох чинчийээччилэр Ренессансы аныгы бириэмэ саҕаланыытынан ааҕаллар.

Ренессанс бириэмэтигэр биллэр худуоһунньуктар, суруйааччылар уонна элбэх бөлүһүөктэр баар буола сылдьыбыттара. Математиканы уонна атын билими үөрэтии тарҕаммыта.

Бастаан Ренессанс Италияҕа саҕаламмыта уонна Европа бары муннуктарыгар тиийбитэ. Италияҕа үс кэрдиискэ арахсар:

  • Эрдэтээҥҥи Ренессанс .
  • Ренессанс бириэмэтэ
  • Кэлиҥҥи Ренессанс.

Ренессанс бүппүтүн кэннэ Барокко кэмэ саҕаламмыта, быһа холооон 1600 сыллаахха. Италия таһыгар баар сирдэргэ Ренессанс хаһан бүппүтэ, хаһан Барокко саҕаламмытын этэр уустук буолар.