Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтин национальнай түмэлэ

Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтин национальнай түмэлэ - култуура уонна ускуустуба судаарыстыбаннай бүддьүөт тэрилтэтэ. Башкортостан түмэллэриттэн улаханнара уонна Арассыыйа кырдьаҕас түмэллэриттэн биирдэстэрэ. 1864 с.муус устар 24 күнүгэр, Оренбург күбүөрүнэтин Күбүөрүнэ Статистическэй кэмитиэтин чилиэннэрэ К.А.Бух, Н. А. Гурвич, А. А. Пеккер, В. И. Власов көҕүлээһиннэринэн уонна күбүрүнээтэр Г.С. Аксаков актыыбынай кыттыытынан төрүттэммит. 1898 с.ахсынньыга түмэл, урукку Крестьянскай Поземельнай баан дьиэтигэр олохтоммут. Урукку, Крестьянскай Поземельнай баан дьиэтэ(Уфа күбөрүнэтин салаата) салгыы тутуутун кытта(1943-1945) уонна олбуор иһинээҕи хаһаайыстыбаннай тутуулары(1906-1908) кытта, билигин архитектура пааматынньыга. 2001-2003 сс.дьиэҕэ хаппытаалынай өрөмүөн ыытыллыбыт. Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтин национальнай түмэлэ, Уфа куоракка баар түмэллэр бас суолталаахтара. Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтин национальнай түмэлин састаабыгар киирэн филиал быһыытынан 10 судаарыстыбаннай түмэл үлэлии тураллар, онтон 6 куораттарга, 3 дэриэбинэлэргэ бааллар. 35 выставочнай саалаларга, археология(боруонса уонна таас эпохата), устуоруйа(15-21үү.), башкир уонна өрөспүүбүлүкэ атын омуктарын(удмурт, мордва, мари, украинецтар, чуваштар уо.д.а.)этнографията. Башкирия айылҕатыгар анаммыт саалалар араас биологическай эйгэлэри үтүгүннэрэн көрдөрөллөр:"Земноводные, пресмыкающиеся и рыбы", "Пещеры Башкортостана", "Юпоха камня", онтон, дьоҕус экспозиция, эрэгийиэн тыыннаах сиимбэлин - бурзянскай тойон ыҥырыаны кытта билиһиннэрэр. Түмэл пуондата, 190000 хараллан турар маллаах. 51000 научнай көмө пуонда хараллан турар мала. Түмэл сүрүн бас билиитинэн, түмэл тэриллиэҕиттэн улаханнык кэҥээбит уонна эбиллибит нумизматическай кэллиэксийэ буолар. Билигин, 16000 тахса манньыаттаах. Кэллиэксийэ чөмчүүктэринэн, Иван lll салайарын саҕанааҕы кэмҥэ сыһыаннаах "чешуйки" манньыаттар буолаллар. Ону таһынан, түмэл, Арассыыйа кыһыл уонна үрүҥ көмүс манньыаттарын баай кэллиэксийэлэрин бас билэр. Түмэл киэн туттуутунан, көрдөрүүгэ турар, үһүйээн кэпсииринэн национальнай дьоруой Салават Юлаев саабылата(1919-1911 сс.археолог С.Р. Мунцлов Курмантау дэриэбинэҕэ булбут) буолар. https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8_%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD https://culture.bashkortostan.ru/about/suborg/693/ Архыыптаммыт 2021, Муус устар 12 күнүгэр.