Былыргы Эгиипэт
Былыргы Эгиипэт - Нил өрүс кытылыгар 5000 сыл ынараа өттүттэн 25 үйэ тухары сайдыбыт дойду, Аан дойду бөдөҥ цивилизацияларыттан биирдэстэрэ.
Былыргы Эгиипэт устуоруйатын үс кэмҥэ араараллар: Былыргы саарыстыба, Орто саарыстыба уонна Саҥа саарыстыба. Биһиги эрабыт иннинэ 31 сыллаахха Эгиипэти Риим сэриилээн ылбыта.
Итэҕэллэрэ
уларытЭлбэх таҥаралаахтара. Ордук Күн таҥаратыгар (Ра) уонна өлбүттэр саарыстыбаларын таҥаратыгар (Осирис) үҥүү-сүктүү тарҕаммыт этэ. Ыраахтааҕыларын фараоннары таҥара тэҥэ туталлар этэ.
Сүрүн айыылара
уларытТростниктан атах таҥаһа, оҥочо, быа, суруйарга анаан папирус оҥороллоро. Иероглибынан суруллубут тиэкистэрэ билигин да бааллар. Сылы 365 күҥҥэ эмиэ кинилэр бастаан араарар буолбуттара. Тутууга туттуллар инженернай билиилэр үрдүк таһымнаах этэ, сүҥкэн улахан пирамидаалары хайдах туппуттарын кистэлэҥин барытын билигин да таайа иликтэр.