Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ

(Мантан: Гаага трибунала көстө)

Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ (фр. Сour pénale internationale; ааҥл. International Criminal Court, ICC) диэн Гаага хотоҕо баар иллэрдээҕи таһымнаах үрдүкү дьүүл уонна тэрилтэ. 1998 сылга ылыллыбыт Рим статутунан тэриллибитэ. Үлэтин 2002 сыл от ыйын 1 күнүттэн саҕалаабыта. Геноцид, сэрии уонна сэриилээһин буруйдарын, киһинээт утары буруйдары чинчийэр уонна онно буруйдаахтары хоруйга тардар. Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ 123 кыттааччы дойдулаах. 18 дьүүлдьүттээх. Кинилэри кыттааччы дойдулар ассамблеята 9 сылга талар.

Иллэрдээҕи буруй дьүүлүн эмблемата

Иллэрдээҕи буруй дьүүлүн ордук аатырбыт дьыалалара Югославия сэриилэрин уонна Руанда геноцидын буруйдаахтарын хоруйга тардан дьүүллээһин буолар. 2023 сыл кулун тутар 17 күнүгэр Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ Нуучча-Украина сэриитигэр украин оҕолорун уоран ылан Арассыыйаҕа депортациялааһын сэрии уонна геноцид буруйдарын иһин Владимир Путины тутарга ордер таһаарбыта.