Дмитрий нестерович апросимов

Дмитрий Нестерович Апросимов 1925 сыллаахха кулун тутар 10 күнүгэр Уус-Маайа улууһугар Күп нэһилиэгэр дьадаҥы эбэҥки ыалыгар төрөөбүтэ. Төрөөбүт сирэ-дойдута Эдьээн сэлиэнньэтэ айылҕата ураты кэрэ көстүүлээх, ыраас салгыннаах, көмүс уулаах Алдан долгуннарыгар сүгүрүйэн инники айар үлэтигэр дойдута, сирэ-уота уус-уран тылынан хоһуйуллан кумааҕыга, хаһыакка, кинигэҕэ бэчээттэнэн, суруйааччы айар талаана үгүс дьон биһирэбилин ылбыта.

Д.Апросимов эбэҥки литературатыгар талааннаах, ураты буочардаах суруйааччынан биллэн барбыта. Кини бэйэтин айымньыларын сахалыы суруйара, хотугу суруйааччылар хоһооннорун сахалыы тылбаастыыра.

Кыра эрдэҕиттэн кыһалҕалаах олоҕу билбитэ. Аҕата удьуор булчут эбэҥки эбит. Ол иһин Дмитрий эмиэ кыра эрдэҕиттэн бултка сыстыгаһа, айар үлэтигэр булт тиэмэтэ үгүстүк көстөр. Ийэтэ - саха дьахтара, Чурапчы Амматыттан төрүттээҕэ. Ийэтэ эрдэ өлөн, оҕо сааһа ыараханнык ааспытын Д.Апросимов ахтыытыттан билэбит. Балтын Катяны хоргуйан өлүө диэннэр, атын Апальковтар диэн ыалга иитэ биэрбиттэр. Иитиэх-аһатыах соҕотох убайдара сэриигэ тылланан баран, Сталинград иһин кыргыһыыга геройдуу охтубут. Миитэрэй төһө да ыарахан олохтоннор, төһө даҕаны ас-таҥас суох буоллар, Якутскайдааҕы художественнай училищеҕа үөрэнэ киирбитэ, онно үөрэнэ сылдьан саха народнай суруйааччытын Семен Даниловы кытта билсибитэ, бу билсиһии кини айар үлэтигэр улахан оруолу оонньообута.

Д.Апросимов поэзияҕа олоҕун бүтүннүүтүн анаабыта. Ол курдук бастакы хоһооно 1958 с. Үөһээ Бүлүү оройуонугар «Дьолоох айаҥҥа» диэн хомууруньукка бэчээттэммитэ. Онтон 1968 с. «Сүүрээн» хоһоон хомуурунньуга, 1978 с. «Үс үрүйэ», 1981 с. Москуба куоракка тахсар «Современник» сурунаалга «Три родника» хоһоон, 1983с. «Куралай Кустук» сэһэнэ бэчээккэ тахсыбыттара.

«Утум» кинигэ хоһооннорун хас да араас тиэмэҕэ усулуобунайдык араарыахха сөп:

Анабыл хоһооннор Таптал хоһоонноро Оҕолоругар анаабыт хоһооннор Дьыл-кэм тиэмэтэ Көмүс күһүн тиэмэтэ Ийэ, аҕа уобараһа Оҕо саас тиэмэтэ Норуот сиэрэ-туома, дириҥ толкуйдаах хоһооннор. Хоһооннорун бастакы хомуурунньуга «Сүүрээн» диэн ааттанан 1968 с. тахсыбыта. Сахалыы суруйар буолан, эдэр поэт эбэҥки норуотугар туох эрэ уратыны киллэриэхтээҕин өйдүүрэ. Бастакы хоһоонноругар, оччотооҕу поэттар курдук, үксүгэр социализмы, күүстээх үлэни, норуоттар доҕордоһууларын туойарын көрөбүт. Ол кэнниттэн бириэмэ ааспытын кэннэ, Д.Апросимов поэзията сыыйа уларыйан, тиэмэтэ кэҥээн испитэ, бэйэтин эрэ олоҕун туһунан буолбакка, бүтүн норуотун дьылҕатын толкуйдуура көстөн барбыта.