Ильина Анегина Егоровна
Ильина-Дмитриева Анегина Егоровна (1943–) — опера ырыаһыта (меццо-сопрано), ССРС народнай артыыската (1988).
Олоҕун олуктара
уларыт- 1943 сыллаахха олунньу 3 күнүгэр Үөһээ Бүлүү улууһун Дүллүкү нэһилиэгэр төрөөбүт.
- 1957 сыллаахха сэттэ кылаастаах оскуоланы бүтэрэн баран Дьокуускайдааҕы педучилище музыкальнай салаатыгар киирбит.
- 1959 с. өрөспүүбүлүкэтээҕи ыччат бэстибээлигэр кыттыбыт. Онно кини толоруутугар хас да ырыаны истэн баран Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерватория проректора М. Н. Анастасьев Москубалыырга сүбэлээбит. Онон 16 саастаах кыыс Москва консерваториятын музыкальнай училищетыгар педагог О. П. Померанцева вокал кылааһыгар киирбит. Түөрт сылынан туйгуннук бүтэрэн профессор А. А. Соловьеваҕа вокалга уонна пианистка В. Я. Шубинаҕа үөрэммит.
- 1967 с. Аан дойдутааҕы «Пражская весна» куонкуруска кыттан иккис истиэпэннээх диплом уонна үрүҥ көмүс мэтээл ылбыт[1].
- 1968 Москубатааҕы консерваторияны (Н. Л. Дорлиак кылааһа) бүтэрбит, ол сылтан Саха музыкальнай театрын солистката. 1968 с. Киев куоракка Аан дойдутааҕы камернай толорооччулар куонкурустарын лауреатын аатын ылбыт. 1971 с. Мюнхеҥҥа Аан дойдутааҕы вокалистар куонкурустарыгар бастакы бириэмийэ лауреата.
- 1969 сылтан — Саха государственнай музыкальнай-драматическай театрын прима-солистката.
- 1971 сылтан — Саха музыкальнай театрын солистката.
- 1991 сылтан — опера уонна балет Саха Государственнай театрыгар опернай сцена мастера.
Операҕа толорбут меццо-сопрано партиялара
уларыт- Ольга (дебют, А. И. Егорова)
- Туйаарыма Куо («Ньургун Боотур» М. Жирков, Г. Литинскэй)
- Кармен («Кармен» Ж. Бизе)
- Розина («Севильский цирюльник» Дж. Россини)
- Кончаковна («Князь Игорь» А. Бородин)
- Княгиня («Русалка» А. Даргомыжскай)
- Графиня («Пиковая дама» П. Чайковскай)
- Азучена («Трубадур» Дж. Верди)
- Кюбэйик («Колыбельная» З. Степанов)
- Саргы Сахадова (В. Кац монооперата «Возвращение»)
- Сардаана, Нагная, Алгыма («Лоокуут уонна Ньургуһун» Г. Григорян)
Наҕараадалара уонна ытык ааттара
уларыт- Саха АССР үтүөлээх артыыската (1971)
- П. А. Ойуунускай аатынан Саха АССР Государственнай бириэмийэтин лауреата (1972)
- РСФСР үтүөлээх артыыската (1977)
- М. И. Глинка аатынан РСФСР Государственнай бириэмийэтин лауреата (1977)
- РСФСР народнай артыыската (1982)
- ССРС народнай артыыската (1988)
- Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ытык киһитэ (2000)[2]
- «370 лет Якутии с Россией» ураты Бэлиэ (2002)
- Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин Ытык грамотата (2005)[3]
- «Учитель ученических признаний» Бэлиэ (2011)
- Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа[4] (2013)
Дьиэ кэргэнэ
уларыт- Кэргэнэ — Дмитриев Петр Никифорович — Туутук — саха фольклорун чинчийээччи, оҕо суруйааччыта, тылбаасчыт, Саха Өрөспүүбүлүкэтин культуратын үтүөлээх үлэһитэ.
- Кыыһа — Дария Дмитриева, театр худуоһунньуга.
Быһаарыылар
уларыт- ↑ За высотою высота. Д. И. Пухов, Дьокуускай, 1981
- ↑ Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия):Почетные граждане Республики Саха (Якутия)
- ↑ Государственное собрание (Ил Тумэн) Республики Саха (Якутия):XXVI пленарное заседание Ил Тумэн открылось Архыыптаммыт 2016, Кулун тутар 5 күнүгэр.
- ↑ Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия):Указ Президента Республики Саха (Якутия) от 12.02.2013 № 1865