Киһи биирдэ олорор (арамаан)
«Киһи биирдэ олорор» арамаан: Саха сиригэр гражданскай сэрии тематын сонуннук, романтическайдык ис хоһоонноохтук арыйыы, роман сүрүн геройун быһаарыы. Дьиэ кэргэн дьылҕатын уус-ураннык сырдатыыга социальнай уонна психологическай ойуулааһыннар алтыһыылара. Кыыча уобараһыгар айымньы сюжета олоҕуруута. Кофликт сайдыытыгар традиционнай көстүүлэр уонна саҥа киллэриилрэ. Томмот – сонун персонаж. Ромаҥҥа лирическэй киллэһиктэр суолталара уонна уус-уран функциялара.
Софрон Данилов «Киһи биирдэ олорор» диэн афоризмҥа олоҕуран анаммыт эпическэй айымньыта романтическай тосхоллоох сюжеттаах, дириҥ ис хоһоонноох таайтарыылаах идеялаах. Автор олох уонна ХХ үйэ бастакы чиэппэринээҕи кэм туһунан санаалары сонун айымньынан ааҕааччыларыгар тириэрдэр. Ол эбэтэр роман жанрыгар саҥаны көрдөөһүннэр сүрүн хайысхаларын улахан прозаик саха литературатыгар ордук итэҕэтиилээхтик киллэрбитин бэлиэтиир тоҕоостоох. Бастакытынан, эпическэй айымньы ураты кыаҕын уйулҕаны арыйыыга табыгастаахтык туһанар – уобарастарис санаалара, мунаарыылара кинилэр киһи тбыһыытынан тус олохторугар, иэйиилэригэр сыһыаннаахтык ойууланаллар. Холобур, ийэ оҕолоругар сыһыана, баай-талым олохтоох киһи бэйэтин социальнай туругар, тутулугар сыһыаннаах санаалар, эдэр дьон тапталлара, уөрэхтээх киһи норуотун туһугар олорорго дьулуһуута. Иккиһинэн, идеология, кылаастар икки ардыларынааҕы утарылаһыылар – төһө даҕаны үтүөҕэ, саҥаҕа, тэҥ быраапка тардыһыынан саҕаламмыттарын иһин – сайдан, дириҥээн иһэр айылгыларыгар кырыктаах тыыннанан иһиллэрин автор уус-уран уобарастарга итэҕэтиилээхтик арыйар.