Аhыыкай

Аhыыкай (нууч. Горькушка)

Оҥоһуутун ойуулааһын

Сэлээппэтэ кыhыл хоҥор, 3-11 см кэтиттээх, бастаан хаптаҕайдыҥы томтоҕор, кэлин боруоҥка курдук, ортотугар уhуктаах чорбохтоох, салыҥа суох, солко курдук сымнаҕас.
Сэлээппэтин алын ѳҥѳ сырдык кытархай араҕас, кытархай хоҥор таҥалайдардаах.
Хайа туттахха этэ бороҥнуну, салгыҥҥа сотору буолан баран кытархай хоҥор ѳҥнѳнѳр. Симэhинэ үрүҥ, ап-аhыы.
Атаҕа сэлээппэтин ѳҥүнүү буолан баран арыый сырдык, бѳкүнүк, бастаан бүтэр, кэлин ортото кѳҥдѳйдѳнѳр.
Споратын ѳҥѳ тэтэркэй маҥан.

Yүнэр кэмэ

От ыйыттан күhүн хоукка диэри кѳстѳр, кыра тоҥорууга кыhаммат.

Yүнэр сирэ

Бэс ойууру, ордук бэс ньирээйитин сѳбүлүүр. Саха сиригэр бэс үүнэр оройуоннарыгар барыларыгар элбэх. Кураан сайын атын тэллэй кыайан үүммэтэх да дьылыгар баар буолар. Соччо чиэрбэлэммэт.

Аска туттуу

Yгэс курдук тууhууллар. Тууhуох иннинэ оргутар ордук, инньэ гымматахха аhыы амтана сүппэт. Сорохтор маринуйдууллар. Маринуйдаммыт аhыыкай бэйэтэ туспа хатан, аhыы амтаннаах, сииргэ бэрт буолар.
Атын маарыннаhар, сиэммэт тэллэйэ суох.