Латыын тыла (лат. lingua latina [ˈlɪŋɡʷa laˈtiːna]) эбэтэр Латин тыла диэн Рим империятыгар туттуллар былыргы римляннар тыллара[1].

Латин тыла
Lingua Latina  
Саҥарыы: /laˈtiːna/
Кэпсэтэллэр : Сир ортотунааҕы байҕал
Language extinction: Хойукку латин тыла араас Роман тыллар төрүөттэрэ
Тыл ууhа: Индо-Эуропа
 Италик
  Латин-Фалиск
   Латин тыла 
Ил суолталаах
Ил статустаах: Flag of the Vatican City Ватикан
Официал дьыалаларга туттуллар, онуоха кэпсэтиигэ туттуллубат
Салайыллар: Opus Fundatum Latinitas
(Ром Католик Таҥара Дьиэтэ)
Тыл кодтара
ISO 639-1: la
ISO 639-2: lat
ISO 639-3: lat

Латин тыла ордук былыргы суруктаах-бичиктээх тылларга киирэр.

Билигин Ватикан илин уонна Ром Католик Таҥара Дьиэтин официаллык тыллара.

Остуоруйа уларыт

Латыын тыла Инд-Эуропа тыллар ыалларыҥҥа сыһыаннаах, италик тыллар, латин-фалиск бөлөҕүн тыла[2]. Кэмэттэн латыын тыла былыргы Италия остуоруйа сайдыытын арҕааҥы сир ортотунааҕы байҕалҕа процеһыгар баһылаар. Билигин өлбүт тыллар ахсаанарыгар киирсэллэр, санскриты кытта былыргы гириэк уонна атын тыллары кытта.

Сурук-бичик уларыт

Сүрүн ыстатыйа: Латыын алпабыыта
 
Lapis Niger (туруору тылб. Хара таас) диэн ордук былыргы латинныы суруктартан биирдэстэрэ
букууба латыын
аата
дорҕоон (IPA)
A a ā [a]
B b [b]
C c [k], [ts]
D d [d]
E e ē [ɛ]
F f ef [f]
G g [g]
H h [h]
I i ī [i]
J j jot [j]
K k [k]
L l el [l]
M m em [m]
букууба латыын
аата
дорҕоон (IPA)
N n en [n]
O o ō [ɔ]
P p [p]
Q q [kʷ]
R r er [r]
S s es [s]
T t [t]
U u ū [u]
V v [w>v]
X x ex [ks]
Y y ī Graeca (««и» гириэкэтэ») [iː]
Z z zēta [z]
  • «C» уонна «K» буукубалар дорҕоон /k/ бэлиэтээр. Эмиэ «C» буукуба дорҕоон /ts/ бэлиэтээр «I», «E» уонна «Y» буукубалара иннигэр (өссө ae, oe дьуптуоннор иннигэр). (Холобур: centrum (киин), civis (гражданин) ол эрээри caput (бас), color (өҥ))

Быһаарыылар уларыт

  1. Bruno Rochette, "Language Policies in the Roman Republic and Empire," translated by James Clackson, in A Companion to the Latin Language (Blackwell, 2011), p. 560.
  2. de Vaan, Michiel (2008). Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages. Brill. ISBN 9789004167971.

Сигэлэр уларыт

Кинигэлэр уларыт

Тылдьыттар уларыт