Ньиэмэс тыла, Герман тылларыттан биирдэстэрэ. Ити тылынан — австриецтар, ньиэмэстэр, швейцарецтар төрүт тыллара. Ити тыл күүскэ АХШ-ка уонна Канаадаҕа тарҕаммыт. Уопсай ити тылынан 160 миллион дьон тутталлар уонна санараллар.

Ньиэмэс
Deutsch 
Саҥарыы: ˈdɔʏtʃ
Дойдулар: Төрдүнэн Ниэмэстии саҥарар Еуропаҕа, уонна атын дойдуларга аччыный тыл быһыытынан
Total speakers: 90 мөл (1990)
Тыл системата: Индо-Эуропа
 Германскай тыллар
  Арҕаа Германскай тыллар
   Үрдүку Германскай тыллар
    Ньиэмэс 
Суруга: Латинница (Ниэмэс алпабыыта
Ил суолталаах
Ил статустаах: Эуропа Союһа
(official and working language)

Flag of Германия Germany
Flag of Аустрия Austria
Flag of Швейцария Switzerland
Flag of Лихтенштайн Liechtenstein
Flag of Италия Italy
(South Tyrol)
Flag of Лүксембург Luxembourg
Flag of Бельгия Belgium
(German-Speaking Community of Belgium)

Салайыллар: No official regulation

(German orthography regulated by the Council for German Orthography (Rat für deutsche Rechtschreibung)[1]).

Language codes
ISO 639-1: de
ISO 639-2: ger (B)Халыып:Infobox Language/terminological
ISO 639-3: variously:
deu – New High German
gmh – Middle High German
goh – Old High German
gct – Alemán Coloniero
bar – Austro-Bavarian
cim – Cimbrian
geh – Hutterite German
ksh – Kölsch
nds – Low German
sli – Lower Silesian
ltz – Luxembourgish
vmf – Main-Franconian
mhn – Mócheno
pfl – Palatinate German
pdc – Pennsylvania German
pdt – Plautdietsch
swg – Swabian German
gsw – Swiss German
uln – Unserdeutsch
sxu – Upper Saxon
wae – Walser German
wep – Westphalian
Glottolog: stan1295 
Ниэмэс тыла аан дойдуга

Халыып:Infobox Language/IPA

Индоевропейскай дьиэ кэргэн арҕаа бөлөххө киирэр. Латинскай алфавит олоҕуран сурук- Бичик Өймөкөөнтөн эбии үс графигынан (иккиһинэн, исбо, ньиэбэй, уонна эцет (өрөбөлүүссүйэ) бэлиэтэнэр. Былыргы пааматынньыктар XIII үйэҕэ сыһыаннаахтар.

Немец тыла, бастатан туран, приндоевропейскайтан эппиэтинэһэ буолар. Фонетическай уонна морфологическай систиэмэ уларыйыыта иккис барыытын түмүгэр Герман тылларыттан сиэттэрэн ааҕыллар. Орто үйэлэргэ фонетика уонна морфология, лексическэй тутул уонна орто дойду синтаксиһын оҥоруу, онтон кэннигэр нуучча тылын тэҥнээһин буолар. Билиҥҥи немец тыла, историята XVII үйэ иккис аҥарыттан саҕаланар, атыннык, омуктуу тылынан ааттанар. Кини туруорсуутугар Библия Мартин Лютер, иоганна Вольфганга фонда Гете, Фридиха Готлиба Клопштога уонна Иоганна Криста готтшта, лингвистика үлэлэрэ Иоганна Криста Аделунга, бырааттыы Гримм уонна Конград Дуден тылбаастаммыттара улахан оруоллаах.

Билиҥҥи литературнай тыл Үөһээ Бүлүү тылларыгар олоҕуран үөскээтэ. Утары өттүгэр туспа немецкэй диалектар (холобур, Аллараа эбэтэр алеманецтар), Үөһээ Бүлүүгэ кыттыбыт эбэтэр атын фонетика көһүүлэригэр кыттыбыт эбэтэр кыттыбыт дьон бэйэлэрин туспа көрүүлэрин харыстыыллар. Австрияҕа уонна Швейцарияҕа фонетическай уонна грамматическай тутул уратылаах немец тылын варианнарын олохтообуттар.

Туохтуур грамматическай категорията, бириэмэ хайа эмэ бириэмэҕэ, холобур, этиллэр түгэнигэр эбэтэр атын дьайыы түгэн буоларын көрдөрөр. Үс бириэмэ баар: билигин (die Gegent), ааспыт (die Venheit) уонна кэлэр кэм (diie Zukunft). Немец тылын алта көрүҥнэрэ-Prolisens, Perfectum, perfect, Putур I уонна Futур II — отражают хас биирдиилэрин бэлиэтиир. По образованию временные формы может классификаться на боростуой и уустук. Судургутук (биир уустук) конструкцияны, уустук — сүрүн уонна көмө туохтуурдартан турар.

Ниэмэс тылынан холонон көрүү уларыт

  1. Indem Galvani seine Versuche mit den Froschmuskeln durchführte, entdeckte er die fließende Elektrizität.
  2. Da Volta diese Entdeckung von Galvani weiter untersuchte, fang er die wirkliche Ursache der Spannung.
  3. Mit diesen Forschungsarbeiten, deren Bedeutung für die Elektrotechnik sehr wichtig war, leistete er einen wichtigen Beitrag zur Naturwissenschaft.

Быһаарыылар уларыт

  1. Rat für deutsche Rechtschreibung - Über den Rat. Rechtschreibrat.ids-mannheim.de. Тургутулунна 11 Алтынньы 2010.