Сомоҕо домох тылбааһа
Сомоҕо домох тылбааһа - саха тылыгар элбэх сомоҕо домох баар, ону нууччаллыы тылбаастырга ис хоһоонунан тылбастыыр ирдэнэр, туруору тылбаастаатахха нуучча өйдүө суоҕун сөп. Эбэтэр сахалыы сомоҕо домох курдук өйдөбүллээх нууччаллыы сомоҕо домоҕунан тылбаастыахха сеп.
Сомоҕо домох (фразеологизм) — өйдөбүлү уус-ураннык хоһуйар икки эбэтэр хас да тыл холбуу суолталаммыт ситимэ.
Холобур: куот — атахха биллэр, саҥарбат — ууну омурпут, мэлдьэһэр — тумсун дулҕаҕа соттор, кырдьыар диэри — бытыгын быһа үктүөр диэри.
Сомоҕо домох биир ыйытыыга хоруйдуур, этиигэ биир чилиэн буолар. Тылын араардахха эбэтэр солбуйдахха, суолтата уларыйар эбэтэр сүтэр.
Сомоҕо домох өйдөбүл иккис аата буолар, онон синоним кэккэтигэр киирэр: ырбыт, дьүдьэйбит, аҥаара хаалбыт, уҥуохтаах тириитэ эрэ орпут. Уустаан-ураннаан (уобарастаан) этэр уонна дорҕоон дьүөрэлэһиитин тутуһар буолан, ордук сытыы, киһиэхэ тиийимтиэ. Онон кэпсэтии тылыгар, норуот айымньытыгар, уус-уран литератураҕа үгүстүк көстөр.