Сонор (оонньуу)
Профессор Григорий В. Томскай 1988 сыллаахха айбыт оонньуута. Саха сиригэр түргэнник биһирэммитэ, атын дойдуларга биллэн эрэр 2500 версиялаах ЖИПТО (JIPTO – Jeux Intellectuels de Poursuite de Tomski) диэн ааттаах оонньуу базовай, төрүт версията буолар.
Сүрүн өйдөбүл
уларытJIPTO ассоциация
уларытГ.В. Томскай Париж куоракка 1993 сыллаахха Жипто норуоттар икки ардыларынаа5ы федерациятын (ФИДЖИП - FIDJIP - Federation Internationale du Systeme JIP) тэрийбитэ.
Сигэ
уларытМир ЖИПТО Архыыптаммыт 2007, Кулун тутар 3 күнүгэр.