Эйкен Говард

Халыып:ФИО Халыып:Учёный thumb|Гарвардский Марк I Го́вард Ха́тауэй Э́йкен (англ. Howard Hathaway Aiken; 9.03.1900, Хобокен, штат Нью-Джерси, США - 14.03.1973, Сент-Луис, штат Миссури, США) - көмпүүтэр оҥорор Америка пионера. Бастакы Америка көмпүүтэрин «Марк I» оҥоһуутугар көмөлөспут киһи.

Медисон Висконскай университетыгар үөрэммит (англ. University of Wisconsin–Madison).

Биографията

Философ бырааһын степенэ физика өттүнэн Гарвард университетыгар 1939 с. ылбыт. Кини үлэтигэр дифференциальнай уравнениялары көрсөн, суоттуур массыынаны оҥорорго санаа киирбит. Оннук массыынаны Эйкен сатаан оҥорбут. Бастакы аата «Automatic Sequence Controlled Calculator» (ASCC), ол гынан баран «вычислительное устройство, управляемое автоматическими последовательностями», бастакы Америка көмпүүтэрэ «Гарвардский Марк I» биллэр буолбута. Грейс Хоппер көмөтүнэн (англ. Grace Murray Hopper) уонна IBM компаниятынан харчы көмөтүнэн суоттуур массыына 1944с. оҥоһуллубута.

IBM хампааньыйаны кытта этиспитин утары, Эйкен көмпүүтэр оҥорорун салҕаабыта. 1947 сылга кини «Гарвардский Марк II» бүтэрэр  ол кэннэ  «Гарвардский Марк III» (англ.) (1949) уонна «Гарвардский Марк IV» (1952) кэлэллэр. «Марк III» көмпүүтэргэ туспа электроннай компоненнар туттуллар этилэр, оттон «Марк IV» барыта электроннай устройство этэ. Ити уонна атын масыынаҕа магнинай барабаннаах памяттах этилэр, өссө «Марк IV» атын көмпүүтэр памята туттуллар этэ, ол магнитнай сердечник туттулуутугар оҥоһуллубут этэ.

Көмпүүтэр оҥоһуутугар Эйкены разностнай Чарльз Бэббидж көҕүлээбит этэ. Говард Эйкенҥа «Алта электроннай цифровой көмпүүтэр Холбоһуктаах Штат кыһалҕатыгар барытыгар тиийиэхтээх» диэн этиини суруйбуттара. Атыттар итини «IBM» урукку президиэнин киэнэ диэн саныыллар, маҥнайгы «Маркы» хаччыннан көмөлөспүт киһи.

Эйкен улуу дьоннортон биирдэстэрэ - кини суоттуур массыынаны программанан эрэ онорон таьаарыахха себун дакаастаабыта.

Ссылки

• История компьютера: Компьютер Марк-1
• Халыып:MacTutor Biography
• Father of the computer age
• UW-Madison College of Engineering Engineers' Day 1958 Award Recipients — Howard Aiken
• Устное интервью с Robert Hawkins — Институт Чарльза Бэббиджа, University of Minnesota, Minneapolis. Hawkins discusses the Harvard-IBM Mark I project that he worked on at Harvard University as a technician as well as Howard Aiken’s leadership of the project.
• Устное интервью с Richard M. Bloch — Институт Чарльза Бэббиджа, University of Minnesota, Minneapolis. Bloch describes his work at the Harvard Computation Laboratory for Howard Aiken on the Harvard Mark I.
• Устное интервью с Robert V. D. Campbell — Институт Чарльза Бэббиджа, University of Minnesota, Minneapolis. Campbell discusses the contributions of Harvard and IBM to the Harvard Mark I project.
• IEEE Biography