Эллэйада — саха уһулуччулаах устуорук учуонайа Гавриил Ксенофонтов Саха сирин кэрийэн саха омугун үһүйээннэрин уонна уос номоҕо буолбут устуоруйаларын хомуйан оҥорбут кинигэтэ. Кинигэҕэ саха төрүттэрэ, уустар уонна улуустар үөскээһиннэрэ кэпсэнэр.

Учуонай 1921-1926 сылларга Саха сирин кэрийбитэ. Ол саҕана саха урукку үгэһин ыһыктыбакка, өбүгэлэрэ олорбут олохторунан-дьаһахтарынан олорор кэмэ этэ, оччотооҕу кырдьаҕастар кыра эрдэхтэриттэн саха олоҥхолорун, үһүйээннэрин истэн улааппыт дьон этилэр.

Ааптар кинигэтин нууччалыы тылбаастаан бэчээккэ бэлэмнээбитэ, ол эрээри ол саҕанааҕы бэлиитикэҕэ сөп түбэспэт буолан, учуонай тыыннааҕар кинигэтэ бэчээккэ тахсыбатаҕа. Ксенофонтовы былааһы утарда диэн суутунан 1938 сыллаахха өлөрбүттэрин кэннэ рукопиһа сүппүтүнэн ааҕылла сылдьыбыта. 1965 сыллаахха ол рукопиһы Антирелигиознай издательство пуондаларыттан биллиилээх фольклорист Прокопий Ефремов булбута. Онтон эмиэ саха биир биллиилээх фольклориһын Николай Емельяновы кытта 1977 сыллаахха Москубаҕа "Наука" кинигэ кыһатыгар бэчээттэтэн таһаарбыта[1].

Быһаарыылар

уларыт
  1. Ксенофонтов, Гавриил Васильевич Эллэйада : материалы по мифологии и легендарной истории якутов / отв. ред. акад. А. П. Окладников. — Москва: Акад. наук СССР, Сиб. отд-ние, Якут. фил., Ин-т яз., лит. и истории. Наука, 1977. — С. 245.