Үөһээ Бүлүү улууһун архыыба

Үөһээ Бүлүү улууһун архыыбаҮөһээ Бүлүү улууһун докумуоннары харайар тэрилтэтэ.

1941 сыллаахха кыһын ахсынньы 1 күнүгэр Үөһээ Бүлүү улууһугар НКВД оройуоннааҕы отделын иһинэн государственнай архыып быһыытынан тэриллибитэ. Архыып аан бастакы сэбиэдиссэйинэн милиисийэ лейтенана Мария Корнилова анаммыта. Кини 1943 сыл олунньу 17 күнүгэр диэри үлэлээбитэ. Онтон сэрииттэн бааһыран, демобилизацияланан кэлээт, кэлин биллэр мелодист буолбут Георгий Максимович Никифоров 1943 сылтан үлэлээбитэ, кини кэнниттэн уһун кэмҥэ 1954 сыл муус устар 6 күнүгэр диэри Филиппов Яков Иванович үлэҕэ ананан элбэх докумуону хомуйан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай архыыбыгар туттарбыта. Кини хомуйбут Үөһээ Бүлүү оройуонун олоҕун хабар 1920-1948 сыллардаах 8318 дьыала бэриллибитэ.

Ити докумуоннар истэригэр Далырдааҕы Иннокентьевскай таҥара дьиэтин 1975-1915 сыллардааҕы, Үөһээ Бүлүүтээҕи Инороднай Управа 1898-1917 сыллардаах, Үөһээ Бүлүү Ситэриилээх Комитетын 1924- 1929 сыллардааҕы, “Саҥа Олох” диэн Ороһу сельсоветын 1928-1947 сыллааҕы, Прокуратура 1937-1945 сыллаах, НКВД 1937-1943 сыллаах, онтон да атын араас 31 тэрилтэ докумуоннара бэриллибиттэрэ.

Онтон государственнай архыып сэбиэдиссэйдэринэн үлэлээбиттэрэ:

Егорова Мария Константиновна - 1954-1960 с.с. Ефимова Наталья Степановна - 1960-1981 с.с. Дьячковская Анна Павловна - 1981-1985 с.с. Тумусова Зоя Егоровна - 1986-1987 с.с. Николаева Мария Петровна - 1987-2008 с.с. Петрова Сардана Сергеевна - 2009-2015 с.с. Семенова Александра Александровна 2015-2019 с.с. Колесова Александра Петровна - 2019 сылтан

Билиҥҥи кэмҥэ улуус архыыба 66 фондалаах. Онно 1929 сылтан 2014 сылга дылы хомуллубут докумуоннар, барыта 17997 единица хранения, ити иһигэр 13282 управленческай, 191 личнэй састаап, 181фотодокуменнар, 191 единица оройуоҥҥа биллэр дьон тустаах дьиҥнээх докумуоннара буолаллар. 18 фонда ликвидированнай, эстибит тэрилтэлэр 2064 единица дөкүмүөннэрэ баар.[1]

Быһаарыылар уларыт

  1. А. Колесова, Үөһээ Бүлүү архыыбын 80 сыллаах үбүлүөйэ, УлусМедиа, "Үөһээ Бүлүү" хаһыаттан, 03.12.2021

2. Приветствие