Уон ыйыы-кэрдии (иудаизм, христианство)

Уон ыйыы-кэрдии (нууч. Десять заповедей) - иудаизмҥа, кэлин христианствоҕа таҥара биэрбит уон сокуона.

Бу уон ыйыыны-кэрдиини таҥара хайдах былыргы иудейдарга биэрбитэ Биэс кинигэҕэ уонна Библияҕа маннык суруллар: Бороруок Майыһыай Синаай хайаҕа тахсыбыт, хайа уотунан умайбыт, ыыс-быдаан буруо буолбут, этиҥ эппит, чаҕылҕан чаҕылыйбыт, бы тыаһы-кууһу куоһаран таҥара Майыһыайга туһаайан тыл эппит уонна икки суорба тааска 10 ыйыыны-кэрдиини суруйан биэрбит. 40 хонон баран Майыһыай хайаттан түспүтэ дьэбириэйдэр таҥараларын умнан көмүс оҕус тула үҥүкүүлүү сылдьаллар эбит, онтон кыыһырыан Майыһыай таастарын хампы бырахпыт. Дьэбириэйдэр буруйдарын билиммиттэрин кэннэ таҥара Майыһыайга икки саҥа тааһы суорарыгар эппит уонна хос суруйаары аҕалтарбыт.

1. Мин эн таҥараҥ буолабын; атын таҥараҥ суох буоллун.

2. Халлааҥҥа, сиргэ, ууга бааллары ойуулаан кумир оҥостума. Кинилэргэ үҥүмэ, өҥө оҥорума, тоҕо диэтэххэ, мин - эн тойонуҥ буолабын, дьон миигин утарбыт буруйдарын оҕолоруттан үс уонна түөрт көлүөнэ тухары иэстэһэр, оттон миигин таптыыр уонна ыйыыбын-кэрдиибин толорор дьоҥҥо тыһыынча ууска тиийэр үтүөнү оҥорор эн таҥараҥ буолабын.

3. Тойонуҥ, Таҥараҥ аатын мэнээк саҥарыма, тоҕо диэтэххэ тойон кини аатын таах саҥарар киһини буруйдуоҕа.

4. Субуота күнү умнума, бэлиэтээ. Алта күн үлэлээ, сэттис күн Тойон Таҥараҕар анаа: бэйэҥ да, уолуҥ да, кыыһыҥ да, кулуттарыҥ да, сүөһүҥ да, ыалдьытыҥ да үлэлээбэтиннэр. Тоҕо диэтэххэ Тойон Таҥара алта күн иһигэр аан дойдуну оҥорбута, сэттис күнүгэр сынньаммыта уонна субуотаны ытык күнүнэн биллэрбитэ.

5. Аҕаҕын уонна ийэҕин ытыктаа, оччоҕо Тойон таҥара биэрэр күннэрэ уһуохтара.

6. Өлөрүмэ.

7. Содурдаама.

8. Уорума.

9. Чугас киһигэр сымыйа андаҕары биэримэ.

10. Чугас киһиҥ дьиэтин баҕарыма; чугас киһиҥ ойоҕун да, кулутун да, оҕуһун да, өсүөлүн да, тугун да баҕарыма.