Саха сирин дьаһалталарынан уонна сирдэринэн араарыы устуоруйата: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

== 1638 — 1775 сыллар ЯкутскайДьокуускай уездуеһа ==

Билиҥҥи Саха сирин территорията Арассыыйа састаабар 1630 - 1640 сыллардаахха киирбитэ. 1638 сылга диэри бары саҥа көстүбүт сирдэри Арассыыйа администрацията ЕнисейскайЕнисей уездуеһын састаабарсастаабыгар киллэрэр этэ.

[[1638]] сыл атырдьах ыйыгар ЯкутскайДьокуускай уезд (бойобуодустуба) тэриллэр, киинэ Ленскэй острогкаостуруокка (билигин Дьокуускай куорат) (Уезд администрацията Дьокуускайга [[1641]] сыл от ыйыгар кэлбитэ). Уезд састаабар Баай[[Байкаал]]тан Күөлтэнилин илиндиэккидиэкки көстүбүт сирдэр бары киирбиттэрэ. Биллэн турар, уезд илиҥҥи уонна соҕурууҥҥу чэрчитэ быһаарылла илик этэ.<ref>{{cite web|url=http://www.amurobl.ru/index.php?m=24596&r=4&c=2696&p=4645|title=Амурская область. География|publisher=Сайт Правительства Амурской области|accessdate=2009-09-16}}</ref>

[[1640]] сылларга уезд иһигэр 35 [[буолас]] тэриллэр: ''Атамай, БатулуБоотулуу, Боотур Уус, Байаҕантай, Бөтүҥ, БордоонБордоҥ, Бороҕон, Бояназей, Гурмен, Дүпсүн, Дьөппөн, Хаҥалас, Малдьаҕар, Мэҥэ, Модут, Нам, Наахара, НөрүктээйиНөөрүктээйи, Үөдэй, Олес, Өргүөт, Өспөх, Подгороднай, Скорул, Сылаҥ, Тоҕус, Хатылы, Хатырык, ЧэриктээйЧэриктэй уонна Чүмек''.