Башкиир суруга

Башкиир суруга (башк. Башҡорт әлифбаһы) — башкиир тылын. Бүгүн 1940 сылтан кириллица туттуллар. Уопсайа 42 буукубалаах.

Бүгүҥҥү алпаабыт

Алпабыыт бүтүн нуучча алпабыытыттан уонна өссө эбии 9 графемалартан оҥоһуллубут. Эбии графемалар: Әә, Өө, Үү, Ҡҡ, Ғғ, Ңң, Һһ, Ҙҙ, Ҫҫ.

A a	Б б	В в	Г г	Ғ ғ	Д д	Ҙ ҙ	Е е
Ё ё	Ж ж	З з	И и	Й й	К к	Ҡ ҡ	Л л
М м	Н н	Ң ң	О о	Ө ө	П п	Р р	С с
Ҫ ҫ	Т т	У у	Ү ү	Ф ф	Х х	Һ һ	Ц ц
Ч ч	Ш ш	Щ щ	Ъ ъ	Ы ы	Ь ь	Э э	Ә ә
Ю ю	Я я

Ё, Ц, Ч & Щ буукубалар нуучча тылыттан киирбит эрэ тылларга туттуллаллар. Ҡ & Ҙ уникаал буукубалар, ол аата башкиир эрэ суругар бааллар.

Урукку суруктар

Рууналар

Былыр башкиирдэр руунаннан суруйар этилэр.

Арааб суруга

1915—1923 с. башкиир суруга

X үйэттэн башкиирдэр Ислам итэҕэлин ылаат арааб суругунан суруйан барбыттар. Бастакы башкиир суруга 22 буукубалаах этэ. 1923 сыллаах саҥа сурук-бичик 33 буукубалаах этэ.

Латын сурук

Латын алпабыыта башкиир тылыгар 1928 (яҥалиф диэн ааттанар) сылтан туттуллубута. 1939 сыллаахха улахан наадата суох Çç буукубаны уонна ьj диграфы алпабыыттан суох гыммыттар.

A a	B ʙ	C c	D d	Đ đ	E e	Ə ə	F f
G g	Ƣ ƣ	H h	I i	J j	K k	L ʟ	M m
N n	Ꞑ ꞑ	O o	Ɵ ɵ	P p	Q q	R r	S s
Ş ş	T t	Ѣ ѣ	U u	V v	X x	Y y	Z z
Ƶ ƶ	Ь ь	'

Đ буукуба кыратык атын көрүҥнээх буолуохтаах.

1938 сыллаахха ВКП(б) башкиир обкомун бюротугар кириллицаҕа көһүү туһунан бопуруос көтөҕүллүбүт. 1939 сыл, сэтинньи 23 күнүгэр саҥа алпабыыт ылыллыбыт, оттон 1940 сылтан туттуллан барбыт. 1950 сылга Ёё буукубаны эбэн биэрбиттэр, ол кэнниттэн алпабыыт билиҥҥи көрүҥүн ылбыт.

Сигэлэр

{{быһаарыыларreflist}