Гипоталамус

Гипотала́мус (лат. hypothalamus, греч. ὑπό — «аннынааҕы» уонна θάλαμος — «хос, камера, таламус») — мэйии ортотугар баар кыра уобалас, элбэх килиэккэлэр бөлөхтөрүттэн турар (отуттан тахса), мэйии гормоннары оҥорон таһаарыытын, организм гомеостаһын хонтуруоллуур. Гипоталамус ньиэрбэлэринэн киин ньиэрбэ тиһигин салааларын барыларын кытта ситимнээх, ол иһигэр мэйии хатырыгын, гиппокампы, миндалинаны, мэйиичээни, мэйии сүнньүн уонна сис мэйиитин кытта. Гипофиһы кытта гипоталамус гипоталамус-гипофиз тиһигэ диэҥҥэ киирсэр, онно гипоталамус гипофиз гормоннары оҥоруутун салайар уонна ньиэрбэ уонна эндокрин тиһиктэр ыккардыларыгар сүрүн холбооччу быһыытынан буолар. Кини гормоннары уонна нейропептидтары оҥорон таһаарар уонна аччыктыыр, утатар баҕаны, терморегуляцияны, таҕылы, утуйууну уонна уһуктууну (циркада тэтимин) салайар. Кэлиҥҥи чинчийиилэр көрдөрөллөрүнэн гипоталамус мэйии үрдүкү үлэтин эмиэ салайар, холобур, долоҕойу уонна уйулҕа туругун, онон киһи быһыыта-майгыта ситиитигэр-хотуутугар кыттар.