Ираан
(Мантан: Иран көстө)
Ираан (перс. ایران [ʔiˈɾɒn]), официаллык Ираан Ислам Республиката (перс. جمهوری اسلامی ایران — Джомхури́-йе Эслɒми́-йе Ирɒ́н), 1935 с. дылы аата Персия) диэн Арҕаа Азия дойдута. Иранныын кирбиилэhэллэр: хоту Эрмээн Сирэ, Азербайдьан, Түркменистан уонна Каспий байҕал, илин Афганистан уонна Пакистан, соҕуруу Перс уонна Оман хомолоро, арҕаа Түркийэ уонна Ирак. Ираан киин куората Тегеран. Нефть уонна айылҕа гааhын элбэх хаhаастардаах буолан, Ираан аан дойду энергия харысхалыгар уонна экономикатыгар бөдөҥ сабыдыаллаах.
Ираан Ислам Республиката جمهوری اسلامی ايران Jomhuri-ye Islāmi-ye Irān |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Ыҥырыыта: Esteqlāl, āzādi, jomhuri-ye eslāmi1 (перс.) "Тутулуга суох буолуу, көҥүл, Ислам Республиката" |
||||||
Өрөгөй ырыата: Sorud-e Melli-ye Irān² |
||||||
Киин куората (уонна саамай улахан куорат) | Тегеран | |||||
Ил тыла | Перс тыла | |||||
Региональнай тыллар | constitutional recognition of the regional languages such as Azeri, Kurdish, and Mazandarani, and Gilaki[1] | |||||
Олохтоохтор ааттара | Ираннар | |||||
Дьаhалтата | Ислам Республиката | |||||
- | Басхан | Айатолла Али Хаменеи | ||||
- | Президент | Махмуд Ахмадинедьад | ||||
- | Хос президент | Парвиз Давуди | ||||
- | Chairman of the Assembly of Experts and Expediency Discernment Council | Akbar Hashemi Rafsanjani |
||||
- | Speaker of the Majlis | Ali Larijani | ||||
Unification[2] | ||||||
- | Median kingdom | 625 BC[2] | ||||
- | Safavid dynasty (reestablishment) |
1501[3] | ||||
- | Islamic Republic declared | 1 April 1979 | ||||
Иэнэ | ||||||
- | Бүтүн | 1,648,195 km² (18th) 636,372 sq mi |
||||
- | Уу (%) | 0.7 | ||||
Олохтоохторо | ||||||
- | 2007 (1385 AP) census | 70,472,846³ (17th) | ||||
- | Олохтоох чиҥэ | 42/km² (163th) 109/sq mi |
||||
БИО (АКП) | 2008 estimate | |||||
- | Total | $816.839 billion[4] (18th) | ||||
- | Per capita | $11,209[4] (71st) | ||||
БИО (номинал) | 2008 estimate | |||||
- | Total | $382.328 billion[4] (29th) | ||||
- | Per capita | $5,246[4] (85th) | ||||
Дьини (2006) | 44.5 (medium) | |||||
КСИ (2007) | ▲ 0.759 (medium) (94th) | |||||
Валюта | Ираан риала (ريال) (IRR ) |
|||||
Кэм зоната | IRST (UTC+3:30) | |||||
- | Сайыҥҥы кэм | Iran Daylight Time (IRDT) (UTC+4:30) | ||||
Ил домен | .ir | |||||
Телефон кода | +98 | |||||
1 | bookrags.com | |||||
2 | iranchamber.com | |||||
3 | Statistical Centre of Iran. تغییرات جمعیت کشور طی سالهای ۱۳۳۵-۱۳۸۵ (Persian). Тургутулунна 16 Ыам ыйын 2007. | |||||
4 | CIA Factbook |
Ираан ХН, NAM, ИКТ уонна OPEC тэрилтэлэр тэрийээччи кыттааччылара. Ираан политикатын системата 1979 с. ылыллыбыт Конституцияҕа олохтонор.
Быһаарыылар
уларыт- ↑ Iran Constitution retrieved 25 Feb 2008
- ↑ 2,0 2,1 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/372125/Media Encyclopædia Britannica Encyclopedia Article: Media ancient region, Iran
- ↑ Andrew J. Newman, Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire, I. B. Tauris (March 30, 2006)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Iran. International Monetary Fund. Тургутулунна 28 Сэтинньи 2008.
Бу географияҕа туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп. |