Уу диэн хидроген оксида; дьэҥкир, өҥө уонна сыта суох убаҕас субстанция. Формулата: H2O. Уу бүтүн тыынар тыыннаахха баар. Киhи этэ 78% ууттан турар. Уу убаҕас таһынан кытаанах (муус) уонна гаас (уу паара) туруктаах. Уу Сир ньуурун 71% ылар. Сир уута 97% океаннарга уонна байҕалларга баар, 2.4% булуустарга уонна полярнай муустарга, 0.6% өрүстэргэ, күөллэргэ уонна бадарааннарга.

Уу үс туруга: убаҕас, кытаанах (муус) уонна гаас (былыт).

Млн.уш3 мланде чылаже 1400 наре вӱдем. Вӱд леведын 71 % ӱмбал мландышарыште (океанын, теҥызын, ерын, эҥерын, ий — 361,13 млн. км2). Вӱдым шукырак мланде (97,54 %) тӱнямбал тептеҥыз уло — тиде шинчалан вӱдыштӧ, списатлыме ял озанлык да йӱыт. Тӱҥ шере вӱдым ий нальык уло вет (1,81 %) вӱд йымалсе да (иктаж 0,63 %), да изи гына ужашыже (0,009 %) эҥер да ер. Материкысе возымаш-влакат шинчалан вӱд 0,007 %, атмосфера уло 0,001 % вӱд мемнан план уло. Составыште улшо мланде 10-12 мантия гана утларак вӱд, тӱнямбал тептеҥыз деч.

Вӱд — тиде пӱртӱс икмыняр вещества гыч иктыже, кудын гыч вишкыдышке куснышо кумдаҥдыме фазыже годым пеҥгыде (вӱд деч посна, ойыртемалтше койыш тыгай сурьма, висмут, ханствым, германийыште да ушымо да южо вартыш).

Минеральнай уу — туустар, микроэлеменнэр састааптарыгар киирэр уу, ону таһынан сорох биологическай активнай компоненнар.

Минеральнай уу ортотугар минеральнай айылҕаны, минеральнай ууну, таһаҕаһы таһыыга уо. д. А.

Минеральнай- курортнай процедураларга эмиэ улахан суолталаахтар уонна олору санаторий- курортнай процедураларга киэҥник туһаналлар.

Ол курдук, тулагы- Киллэмҥэ ыытыллар ванналары, купаниялары, душтары, балыыһа бассейннарыгар уонна эмтиир бассейннарга, ону тэҥэ носоглоткалар уонна Үөһээ тыынар ыллыктарын ыарыыларыгар, нүөлсүтэр уонна да атын сыалларга туһаныллар.

Газтаах сирдэри туһаҕа таһаарыы кэнниттэн герметическэй сабыылаах иһити кутуу бытаарар. Бу эмтиир- питэмииннээх уулары уонна тас эйгэҕэ туһанарга кыаҕы биэрэр.

Бытыылка халаанын элбэх курорка быраабыла курдук, кырата суох источник туһаныллар. Ол эрээри, эргиэн ситимигэр минеральнай уу киирэллэр. Ону даҕаны врач да таларга ананар кыах суох. Оттон кини аналогын билиитэ суох түбэлтэтигэр биир тэҥ солбуһу талан ыларга көмөлөһүөҕэ.

Үксүгэр бытыылка этикеткатыгар гимическэй састаабы граммҥа эбэтэр миллиграммҥа тиэрдэр [или дм3] (ммоль/л эбэтэр мг- экв/дм3). Ол эрээри бу чахчыларынан холобурдуур туус састааба балай да ыарахан, ордук мээнэҕэ испэсэлиистээх. Аллараа Бэстээххэ биир сүрүн эмтиир- питэмииннээх минеральнай уу бытыылкатын характеристиката оҥоһуллар.

Хас биирдиилэригэр таблица таблицатыгар М.Э. Курлова формулата аҕалыллыбыт уонна холобур, бүтүн минерализация бырыһыаныгар баар. Химия туһунан толору өйдөбүллээх буоларга. формулаҕа баар анивоннар уонна катионнар ахсааныттан тутулуга суох бары көрдөрүлүннүлэр. В. А. Александрова бэлиэтээһиннэринэн халаан уута улахан хоромньуну таһаарда. Мөлтөх туруктаахтар (туус 2 г/л) туспа туустаахтар.

Ыйытыы (ордук табыгастаах) ыарыһаҕы бары өттүнэн чинчийии уонна чопчу диагноз олохтооһун кэнниттэн быраас быһаарыллар. Минеральнай уу тииптэрэ секторнай, моторнай уонна кислот оҥорор функциялар туруктарыттан көрөн ананаллар.[1]

Таһаҕас уутаПравить

Сир ньууруттан бастакы уулаах сиргэ тохтоон турар уу гравитационнай уу. Көҥүл уулаах. Үксүгэр биир кэлимсэ хаан уулаах боруода суох.

Грунт уута рынок уонна мөлтөх туруктарга (уу дьапталҕата) сытар эбэтэр ханнык эрэ үчүгэй сценеменнаах боруодаларга хайдыы (уу хайдыы курдук) сытар. Боруода боруодатыгар да баар буолуон сөп.

Таһаҕас уулара сүрүннээн салгын ситимин уонна уу ньуурун инфляциятын суотугар оҥоһуллар. Грунтовай уулары аһыыр уобалас уулаах сиргэ тарҕаныытын кытта сөп түбэһэр. Саҕахтары өрөмүөннээһин кыамтата уларыйа турар уонна ууну туттарар боруодалартан, таһаҕаһы тиэйии, аһатыы тэтимэ уо. д. А.

Грант уутун сүрүн уратыта, дириҥ артезианскай ууттан уратыта-мөккүөрэ суох.

Грузовой уу режимигэр саамай улахан сабыдыалларынан метеорологическай усулуобуйаны (атмосфера баттааһына, сылытыы, температура, атмосфера баттааһын уо. д. А), гидравлическай усулуобуйаны (уу ньуурун уларытыы, п. в.), киһи хаһаайыстыбаннай үлэтэ (гидротехническай уонна гидромелиоративнай тутуулары тутуу, сир анныттан ууну уонна неби хостооһун, тыа сирин сирдэрин уоҕурдуу, тыа хаһаайыстыбатын сирдэрин уоҕурдуу, промстоктары уо. д. А.) оҥороллор.

Ууну түһэрии аннынан сирдэригэр- уоттарыгар сирдэрин- уоттарын отчуоттууллар. Сир үлэтин акылаатын эбэтэр атын соруктары оҥорууну кытта сибээстээх буолуон сөп. Уу салаата сир аннынааҕы сирдэри ыларга эбэтэр кинилэр биэрэктэригэр аналлаах скважиналары туруорарга аналлаах скважиналары туруоруу.[2]

Өссө маны көрПравить

БыһаарыыларПравить