Огонерова Айталы Николаевна
Алоэ
Алоэ(лат. Aloё, нууч. Алоэ)- олох былыргы үйэлээх үүнээйи, киһи кинини эмтээх сыалларга ордук туттар.
Быhaарыыта
уларытАлоэ Илинни Африкаттан төрүттээх. Бу үүнээйи умнаһа суох, эбэтэр кини кылгас. Уьуна 80-100 сантиметырга дылы тиийэр. Тургэнник уһуур от. Ланцентный сэбирдэхтэрэ халыҥ, чээл күөх уонна сиэрээйдиҥи куөх өҥнөөх. Сэбирдэхтэрэ 7-10 сантиметр кэтиттээх уонна 2 киилэ ыйааһыннаах, кытыыларыгар хатыылардаах. Алоэ сэбирдэ5э 4 араастаах: тириилээх, симэһиннээх, үүнээйи силиистээх уонна гелеобразный иьиннээх.
Химическэй тутула
уларытАлоэҕа 200 биологичэскэй араас айылҕа састааба киирэр холобура: полисахаридтар, аминокислотаалар, витаминнар, органическай кислотаалар уо. д.а киирсэллэр. Кинилэр ас буһарар органы тупсараллар, иммунитеткын бөҕөргөтөллөр, организымҥын ыраастыллар. Алоэ састаабыгар сүүрбэччэ аминокислота баар, олус киһиэҕэ надалаах. Сэбирдэхтэригэр сыалаах кислоталар уонна углеводтар киирэллэр.
Эмтэнэргэ туттуллуута
уларытТирии ыарыыларыгар көмөлөһөр, оһоҕос үлэтин тупсарар, ас буһарар оргаҥҥа, диабет ыарытыгар көмөлөөх, иммунитеткын бөҕөргөтөр.
Эмп оноһуллуута
уларытЭмтэнэргэ 15 сантиметр уьуннах сэбирдэ5ин быһаҥҥыт ылын. Алоэ аллараа баар сэбирдэхтэрин ыла сатаан. Кинилэр быдан туһалаахтар уонна ордук буспуттар. Сэбэрдэҕин төрдүн быһын. Өйдөөн 3-4 чаас аһаҕас сиргэ турдаҕына, эмтээх свойствата улахан аҥаара сүтэр. Туһаныаххыт иннинэ эрэ эмкитин оҥостуҥ.
Туттуллубут литература
уларытТокумова К. В. «Төрөөбүт дойдубут эмтээх үүнэйилэрэ»