Мааппа

«Мааппа» — 1986 сылга уһуллубут кутталлаах киинэ, саха маҥнайгы режиссерын Алексей Романов ВГИК-тааҕы дипломнай үлэтэ. Кылгас метражтаах киинэ Н. Заболоцкай - Чысхаан "Мааппа" диэн сэһэнигэр олоҕуран уһуллубута.

Мааппа
{{{ОригАата}}}
[[File:{{{Ойуу}}}|200px]]
Жанр	мистика
Режиссёр	Алексей Романов
Продюсер
Сценарий ааптара	Алексей Романов Н. Заболоцкай - Чысхаан
Сүрүн оруолларга
Оператор	Алексей Романов
Композитор	{{{Композитор}}}
Кинокомпания	Свердловскайдааҕы киинэ студията, Сахафильм
Дистрибьютор	{{{Дистрибьютор}}}
Уһуна	{{{Уһуна}}}
Бюджет	{{{Бюджет}}}
Касса	{{{Касса}}}
Дойду	СССР
Тыла
Сыла	1986
IMDb	ID

Ис хоһооно

Киинэни кадр кэннинээҕи куолас кыһын, силлиэ кэмигэр, айан киһи муммута диэн саҕалыыр. Айан киһитэ сылайан-элэйэн, тоҥон-хатан, бу өллүм дии истэҕинэ, биир алааска ытык маһы көрөр. Ылдьаа ытык мас иннигэр сүгүрүйэн, суолбун ыйан биэр диэн көрдөһөр. Бу кэннэ айанньыт өтөҕү булар, балаҕаҥҥа киирэн, күүһэ суох охтон хаалар. Өйө суох сыттаҕына, кэлиҥҥи аантан кыыс тахсан, уолу аһына көрөр. Ылдьаа ити кэннэ өссө уһукта сылдьар, уоту көрөн, иттэ олорон, эмиэ өйүн сүтэрэр.

Аныгыс уһуктубутугар ороҥҥо сытар, көмүлүөк оһох оттуллан турар, кыыс ас астыы сылдьар буолар. Итини түүлүн быыһыгар көрөр, түһэээн эдэр кыыһы көрөр. Ыалдьыбыт. Сөтөлүттэн уһуктан көрбүтэ, кыыс дьиэни хотоннуун холбуур аанынан тахсан эрэр буолар. Сырдык халадаай ырбаахытыгар кэлин кэбиһэрэ көстөр.

Ылдьаа кыыс аһатарыттан уһуктар. Дьэ өйүгэр кэлэн, оронугар олорор. Мааппа симик куолаһынан атын аһаппытын туһунан этэр, онтон саҥата суох абырахтаммыт курумутун уунар, өйүө бэлэмниир.

Ол түүн уол түһээн Мааппалыын ыал буолалларын көрөр. Киэргэммит-симэммит сүктэр кыыһы алааска акка олордон аҕалар, уруу сиэрин-туомун толороллор.

Сарсыарда уһуктубутугар, Мааппа барарыҥ буолуо диэн этэр. Ылдьаа таҥнан эрдэҕинэ, Мааппа "киммин истиэххин баҕараҕын дуо?" диир. Ылдьаа сөбүлэһэр.

Мааппа бу өтөххө ийэлээх аҕатын кытта олорбуттарын кэпсиир, 16 саастааҕар дьоно ыалдьан өлбүттэр эбит. Дьоно сидьиҥ ыарыыттан өлбүттэр диэн сурахтан, Мааппалыын аны ким да билсиэн баҕарбатах, дьонун харайарга да көмөлөспөккө, кыыһы үүрэ турбуттар. Бары Мааппаттан куота сылдьар буолбуттар. Кыыс соҕотохсуйан, дьонтон тэйэн, кыыллыйан хаалбытым диир, бэйэтин итэҕэс курдук санаммыт. Ити санааттан хотонугар киирэн моҥнон өлбүт эбит. 4 сыл көмүллүбэккэ эрэйи көрө сылдьабын диир, уҥуохпун көмөн бар диир. Ылдьаа балаҕантан сүүрэн тахсан, атын сүөрэн, кими эмит үөгүлүү сатыыр. Ыалдьа сылдьар буолан, эмиэ өйүн сүтэрэн, хаарга охтор. Мааппа балаҕантан быган, эмиэ аһына көрөр.

Аныгыс кадрга Ылдьаа иин хаһа сылдьар. Ол хаһа сырыттаҕына, аттынан Мааппа тойуктуу-тойуктуу ааһар. Ылдьаа кинини көрбөт, улам ыраатар тойугун эрэ истэр. Мааппаны ыҥыра сатыыр да, туох да хоруй суох.

«Мааппа санаата туолбута. Айан киһитэ суолун булбута» диэн тылларынан киинэ түмүктэнэр.