Марониттар
Марониттар (араб. الموارنة, ааҥл. Maronites) диэн христианнар бөлөхтөрө, арамей норуотун сорҕото. Маронит итэҕэллээхтэр үксүлэрэ Ливан хайатын эҥэр олорбуттара. Марониттар итэҕэллэрэ католическай итэҕэл салаата буолар, папаны кытта толору алтыһа, бэйэни салайынар бырааптаах.
Марониттар ааттара сирийскэй христианскай сибэтиэй Маронтан төрүттээх. Марон сүгүрүйээччилэрэ Ливан хайатыгар Антиохияттан, бэйэлэрин урукку олохторуттан көһөн кэлбиттэрэ, маронит итэҕэлин олохтообуттара. Ливан апостолунан ааттанар сибэтиэй Авраам сибэтиэй Марон сорудаҕынан кэлэн олохтоохтору христианство итэҕэлигэр киллэрбит. Олохтоохтор кини аатынан Адонис диэн өрүстэрин Авраам диэҥҥэ уларыппыттар.
Америкаҕа көһүү, сут дьыллар, Ливан 1975–1990 сыллардааҕы гражданскай сэриитэ уонна төрүөх аччааһына Левантаҕа марониттар ахсааннарын аҕыйаппыта. Билигин кинилэр Ливан Өрөспүүбүлүкэтин олохтооҕун түөрт гыммыт биирин ылаллар. Үгэс быһыытынан Ливан бэрэсидиэннэрэ бары марониттар этилэр. Национальнай пакт чэрчитинэн премьер-министр мэлдьи суннит-мусульманин, оттон Национальнай мунньах спикерэ шиит-мусульманин буолар.
Ону таһынан марониттар ыаллыы Сирияҕа, Израильга, Кипрга уонна Палестинаҕа олороллор. Ливан диаспората Америкаҕа, Европаҕа, Аустралиаҕа уонна Африкаҕа сүрүннээн кинилэртэн турар.