Михайлов Савва Николаевич
Михайлов Савва Николаевич (1904-1931) – "Саха маршала" Сэмэн Михайлов бииргэ иитиллибит быраата, абаҕатын Кээйэ Ньукууһун уола. Идэтинэн учуутал этэ. Дойдутугар Чыамайыкыга бастакы оскуоланы астарбыт киһи. 1930 сыллаахха саас тутуллубута уонна кыһын 1931 сыллаахха ытыллыбыта.
Савва Николаевич чугас доҕоро – Семенов Аполлоний Иннокентьевич омук тылын кафедратын аспыт киһи эбит. Иккиэн Владивостокка бииргэ үөрэммиттэр.
Краевед Д.Н.Гаврильев «Репрессия уонна реабилитация» диэн кинигэтигэр «Үтүө ааттара үйэтийэр» мартиролог-сурукка 354-с киһинэн сурулла сылдьар: «Михайлов Савва Николаевич (1904) – Илин Хаҥалас улууһа, Чыамайыкы нэһилиэгэ. Омуга Саха, партията суох. Дьокуускай куорат олохтооҕо. «Саха омук» культурнай-сырдатар общество чилиэнэ. Студент. РСФСР ХК 58-3, 6-с пууна: 1930 сыл, ыам ыйын 15 күнэ. Кини буруйданыыта: Атын дойду агенын кытары сибээстээҕин, онуоха үспүйүөннээһин иһин сууттаммыт» [1; 111-112].
1998 сыллаахха Алтан Сарын «Тоҕус этиҥ тойуга» диэн кинигэтин В.Н.Протодьяконов хомуйан, киирии тыллаан бэчээттэтэн турар. Онно этиллэринэн, Гаврил Васильевич Баишев-Алтан Сарын оҕо эрдэҕиттэн үчүгэйдик билэр дьоннорунан Семенов Аполлонийы уонна Михайлов Савваны ааттаталаабыт эбит [2; 8]. Алтан Сарын 1929 сыллаахха күһүн тутуллар, сэтинньи ыйга биир доппуруоска билиммитинэн, ол күһүн куоракка Савва Михайловы көрсүбүт [2; 13]. Сыл аҥарынан Савва Михайлов эмиэ тутуллубут, сууттаммыт уонна ытыллыбыт.
Романов Павел Прокопьевич (1920-2008) Савва Николаевич бастакы үөрэнээччитэ этэ, онон олус киэн туттара, өрүү кэпсиирэ. Учууталын кэриэстээн, кини аатын үйэтитээри Чыамайыкы оскуолатыгар Савва Николаевич аатын бэрдэриэн баҕарара. СР прокуратуратыттан учуутала реабилитацияламмытын туһунан справканы ылан ууруна сылдьара. Онно маннык суруллубут этэ (кылгатан): «Гр-н Михайлов Савва Николаевич … репрессирован: ОГПУ СССР 15 мая 1930 года арестован и привлечен к уголовной ответственности по ст.ст. 58-6 и 59-3 УК РСФСР к высшей мере наказания – расстрелу. Приговор приведен в исполнение 18 февраля 1931 года. Он реабилитирован 11 мая 1989 года прокуратурой РС (Я) в связи с отсутствием состава преступления…».
Туһаныллыбыт литэрэтиирэ:
уларыт1. Гаврильев, Д.Н. Репрессия уонна реабилитация. / Д.Н.Гаврильев. – Дьокуускай : Бичик, 2001. – 192 с. 2. Алтан Сарын. Тоҕус этиҥ тойуга / [хомуйан оҥордо В.Н.Протодьяконов]. – Дьокуускай : Бичик, 1998. – 384 с.