Охлопков Фёдор Матвеевич
Охлопков Фёдор Матвеевич (02.03.1908, Кириэс-Халдьаайы, Байаҕантай улууһа, Саха уобалаһа — 28.05.1968) — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1965).
| Охлопков Фёдор Матвеевич | ||||||||
 | ||||||||
| Төрөөбүт күнэ | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Төрөөбүт сирэ | ||||||||
| Өлбүт күнэ |
28 ыам ыйын 1968 (60 сааһыгар) | |||||||
| Сулууспалаабыт дойдута | ||||||||
| Сулууспалаабыт сыллара |
1941—1945 | |||||||
| Солото |
 | |||||||
| Чааһа |
234-с СП, 179-с СД; | |||||||
| Кыргыһыылар/сэриилэр | ||||||||
| Наҕараадалара |
| |||||||
Олоҕун олуктара
уларыт1908 сыллаахха кулун тутар 2 күнүгэр Байаҕантай улууһугар[1] Кириэс-Халдьаайыга төрөөбүт. Аҕата Матвей Тааттаттан төрүттээх киһи этэ. Сэрии иннигэр колхуоска механизаатарынан, булчутунан, Аллаҥҥа Орочоон бириискэлэригэр обкатчигынан үлэлээбитэ. Эдэр булчут биэс тыһыынчаттан тахса тииҥи туттарбыта. 100 хаамыылаах сиртэн быһах биитин ытан буолдьаны икки аҥыы хайытара[2].
Сэриигэ кыттыыта
уларытАармыйаҕа 1941 с. атырдьах ыйыгар Мэҥэ-Хаҥалас оройуонун военкоматынан ыҥырыллыбыт. 375-с уонна 179-с стрелковай чаастарга пулеметчик, автоматчик, снайпер быһыытынан сэриилэспитэ. Бастакы кэмҥэ быраата Василийдыын биир пулемет расчета буолан кыргыһыыларга кыттыбыттара. Онтон быраата ыараханнык бааһыран өлөр. Ол кэнниттэн 1942 с. сааһыгар Федор пулеметын снайпер бинтиэпкэтигэр уларытар. Албан ааттаах снайпер быһыытынан киэҥник биллибитэ, соҕотох 429 фашиһы өлөрбүтэ. Ол иһигэр ниэмэс снайпердара бааллара. 30 снайперы үөрэтэн бэлэмнээбит. Фроҥҥа 12 төгүл бааһырбыта уонна контузияламмыта. Тверскай, Смоленскай уобаластары, Белоруссияны босхолоспута.
1945 сыллаахха бэс ыйын 24 күнүгэр Кыайыы Парадыгар кыттыбыт.
Сэбиэскэй Сойуус Геройун аата 1965 с. ыам ыйын 6 күнүгэр иҥэриллибит.
Сэрии кэнниттэн дойдутугар араас үлэҕэ үлэлээбит. Элбэх оҕо аҕата.
1968 сыллаахха ыам ыйын 28 күнүгэр өлбүт. Төрөөбүт дойдутугар Кириэс-Халдьаайыга көмүллүбүт.
Наҕараадалара
уларыт- «Кыһыл көмүс Сулус» мэтээл № 10678 (06.05.1965)
- Ленин уордьана (06.05.1965)
- Кыһыл Знамя уордьана (26.07.1944; Сэбиэскэй Сойуус Геройун аатыгар түһэриллибит)[3]
- Аҕа дойду сэриитин II ст. уордьана (17.10.1943; Кыһыл Знамя уордьаныгар түһэриллибит)[4]
- Икки Кыһыл Сулус уордьана (27.08.1942[5]; 04.12.1942[6])
- «Хорсунун иһин» мэтээл (18.07.1944)[7]
- Мэтээллэр
Үйэлээх аата
уларыт- Герой бүүһэ Кириэс-Халдьаайыга туруоруллубут.
- Ф. М. Охлопков аатынан Томпоҕо совхоз уонна муора хараабыла ааттаммыттара.
- Дьокуускай, Чөркөөх, Хаандыга уулуссалара Герой аатын сүгэллэр.
Быһаарыылар
уларыт- ↑ Хойут Таатта, билиҥҥинэн Томпо улууһа.
- ↑ Саха саарыннара. Хомуйан оҥордулар Л. Г. Николаев, А. Г. Николаев, Ф. Э. Данилов. — Дь.: «Кудук», 1998. — ISBN 5-7863-0122-2
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
Сигэлэр
уларыт
Охлопков Фёдор Матвеевич. Cитим-сир «Герои Страны».