Оһуохай
Оһуохай — сахалар былыргы үҥкүүлэрэ. Сиэри-туому тутуһууну кытта ситимнээх. Былыргы сахалар аан дойдуну көрүүлэрэ бу үҥкүү хамсаныыларын нөҥүө биллэр.
Элбэх киһи эргимтэҕэ туран анал хатыланар хамсаныылары оҥоро-оҥоро уонна ыллыы-ыллыы күн хоту эргийэллэр. Үс чаастан турар. Саҕалааһын - таһаарааччы дьону ыҥырар, бытаан үҥэр хамсаныылар оҥоһуллаллар. Иккис аҥаара - хаамыы үҥкүү - былыр айаны ойуулуур эбит, оһуохай саамай уһун чааһа. Манна сэниэлээх хамсаныылар баар буолаллар, дэгэрэҥ ырыа ылланар. Үҥкүүһүттэр илиилэрэ-атахтара буруһууна курдук хамсыыр. Оһуохай үһүс чааһа - көтүү. Үҥкүү чыпчаала. Саамай кылгас ол гынан баран саамай өрө көтөҕүүлээх. Дьон ойуолаһан бараллар. Көтүү үҥкүү (киэҥник ыллаахха - ыһыах) сүрүн санаатын ситиһэр - айыылары кытта биир буолуу, санаа бөҕөргөөһүнэ.
Сахалар сиэр-туом тутуһар сүрүн бырааһынньыктара — ыһыах — бу үҥкүүтэ суох былыр да быйыл да ааспат. Оһуохай битиини кытта «күн улууһун дьонун» сүрүн үҥкүүлэрэ этэ. Үҥкүү сиэригэр-туомугар киһи, айылҕа уонна куйаар (космос) биир тиһиликкэ киирэллэрэ көстөр[1].
2012 сыл ыһыаҕыгар ордук элбэх киһи оһуохайы үҥкүүгэ кыттааччы баарынан Гиннесс рекорда олохтоммута [2] Рекорд буолбут ситиһии «Туймаада ыһыаҕара архитектурнай этнографическай комплекска буолбута.
Быһаарыылар
уларыт- ↑ Саха сиэри-туомун айымньылара (Обрядовая поэзия саха (якутов). Новосибирскай, «Наука», 2003
- ↑ Юбилейный Ысыах Туймаады 2012 поставил новый рекорд Гиннесса(суох сигэ — история).
Өссө маны көр
уларыт
|
Бу саха культуратыгар сыһыаннаах сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн көмөлөһүөххүн сөп. |