Петров Пантелеймон Пантелеймонович (Хардыы)
Петров Пантелеймон Пантелеймонович (24.12.1948) — устуоруйа билимин хандьыдаата, СӨ култууратын туйгуна. Сунтаар улууһун Түбэй Дьаархан нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 1968 с. Бүлүү педучилищетын, 1975 с. СГУ устуоруйаҕа факультетын туйгуннук үөрэнэн бүтэрбитэ.
1968—1970 сс. — Сэбиэскэй Аармыйа кэккэтигэр сулууспалаабыта, 1975—1978 сс. Саха АССР Киин архыыбыгар үлэлээбитэ, 1978—1981 сс. ГЧИ-гэ аспиранныыр, 1981—1986 сс. — Институкка ыстаарсай лаборант, 1986—1989 сс. — Институт штаттаах үлэһитэ, 1989—1992 сс. — научнай үлэһит, 1992—2007 сс. — ГЧИ үлэһитэ, 2008 сылтан — ГЧИ Г. П. Башарин аатынан түмэлин сэбиэдиссэйэ.
1986 сыллаахха Новосибирскайга «Города северо-востока Азии (1861—1917 сс.)» диэн тиэмэҕэ билим хандьыдаатын диссертациятын көмүскээбитэ.
П. П. Петров Дьокуускай куораты устуоруйатын үөрэтиигэ, чинчийиигэ биллэр-көстөр үлэлэрдээх учуонай буолар. Ол курдук, "Города Якутии: социально-экономический очерк истории" (1992), «Градоякутские православные храмы» (XVII—XX вв.) (2000), «Венок памяти» (кыттыгас ааптар быһыытынан, 2001), «Улицы и площади Якутска» (XVII—XX вв.) (2002), «П. А. Ойунский: забытые мгновения» (2003), о. д. а. кинигэлэрдээх. П. П. Явловскай «Летопись города Якутска» кинигэтин бастакы, иккис туомнарыгар кэккэ бэлиэтээһиннэри суруйбута. Ону таһынан Дьокуускай куорат устуоруйатын үөрэтэр 6-с. 8-с кылаастарга аналлаах үөрэх кинигэтин кыттыгас ааптара буолар. «Сунтарский улус: история, культура, фольклор» (2006), «Город Якутск: история, культура, фольклор» (2007), «Вилюйский улус: история, культура, фольклор» (2009) кинигэлэри эрэдээктэрдээн, бэлэмнээн таһаарбыта.
Ыстатыйаларынан, суруйууларынан «Хардыы» диэн хос аатынан биллэр. Кини 90-с сылларга биир бастакынан Кушнаревтар удьуордарын Америкаҕа олороллорун булан бар дьон билиитигэр таһаарбыт үтүөлээх.
Арассыыйа Наукатын Академиятын устуоруйаҕа Институтун кытта ыкса ситимнээх: «Краткая энциклопедия по истории купечества и коммерции Сибири», «Энциклопедия Якутии» уонна «Encyclopedia of the Arctic» (Нью Йорк, 2004) кинигэлэр ааптардар кэлэктииптэригэр киирбитэ. Кини "Якутский архив" диэн сурунаал эрэдээксийэтин кэлиэгийэтин чилиэнэ, элбэх нүөмэри эппиэттээн таһаарбыта.
Ил Түмэн, Арассыыйа Наукатын Академиятын Сибиирдээҕи Салаатын Саха Сиринээҕи Научнай Киинин, СӨ Наукатын Академиятын Бочуотунай Кырааматаларынан бэлиэтэммитэ, устуоруйа уонна култуура пааматынньыктарын харыстыыр Бүтүн Арассыыйатааҕы Киин Сэбиэтиттэн «За активную работы в Обществе» бэлиэтинэн наҕараадаламмыта. «Золотая летопись славных дел» диэн Дьокуускай куорат кинигэтигэр киллэриллибитэ (2002).
Өссө маны көр
уларыт- Биобиблиографический справочник Архыыптаммыт 2016, Кулун тутар 4 күнүгэр.