Репарацийа
(Мантан: Репарация көстө)
Репарацийа (лат. reparatio — «көннөрүү» эбэтэр «төҥүннэрии»), Аан Дойдуга норуоттар икки ардыларыгар туттуллар мораль уонна киһилии сыһыан биир көрүҥэ. Сүрүннээн сэриини тардыбыт дойду харчынан уонна да атын материальнай төлөбүрүнэн алдьаппын тугун төлүүр процеһа ааттанар.
Аан Дойдуга репарацийа бары төлөөбүттэрэ:
- Германия 1950-2010 сыллаахха дылы уопсайа 13 триллион евро харчыны 78 омук сиригэр төлөөбүтэ, сэриинэ тардыбыт компенсациата. Арассыыйа сүрүннээн 400 млрд евро ылбыта, 3 триллион евро ССРС ылбыта. Ону таһынан 265 рояль уонна пианино, 200 тонна хортуоппуй, 1 миллион литр спирт.
- Дьоппуон уонна Италия Германия доҕоро буоллалларын быһыытынан эмиэ 5 триллион доллар төлөөбүттэрэ 78 дойдуларга.
- Дьоппуон Кытайга 2 триллион доллар төлөөбүтэ оккупациялаабытын иһин,Германия Израиль дойдутугар билигин да төлүүр, еврейдэр иннэ эбии төлөбүр ылаллар.
- Арассыыйа Чечняҕа 500 миллиард солкуобай төлөөбүтэ уонна 2033 сылга дылы хас биирдии чеченнэргэ күн аайы 140 солкуобай ааҕыллар бүджеттан. Аанньаҕа Рамзан Кадыров Путин эмэһэтин эрэ салаабат буолуо да.
- АХШ Дьоппуоҥҥа 1 триллион доллар төлөөбүтэ атомнай бомба туттубутун иһин.
- ССРС Афганистаҥҥа уонна Финляндияҕа элбэх харчы төлөөбүтэ, онтукатын тулуйбакка биир сүрүн биричиинэтин ССРС хайдыыта.
Инники репарациа:
- Украинаҕа Арассыыйа сэриинэн киирбитэ. Билиҥҥи туругунан (ыам 10 күнүгэр репарация төлөбүрэ 1 триллион доллар буолла уонна өссө да улаатыа). Ити репарация төлөннөҕүнэ эрэ Арассыыйаттан санкциалар уһуллаллар.
- Контрубуция - репарация төттөрүтэ, сэриилээбит дойдуга сэриилэппит дойду харчы төлүүр. Билиҥҥи кэмҥэ мораль өттүнэн туттуллубат.