Тылбааha суох лиэксикэ
Тылбааhа суох лиэксикэ (безэквивалентная лексика) - омук ураты култууратын бэлиэтиир тыллар (реалия). Маннык тыллар биир эрэ омук тылын иhинэн туттуллаллар, ол иhин атын омук тылыгар тэҥнээх солбуктара суох. Холобур: олоҥхо - олонхо, ыhыах - ысыах, ураhа - ураса уо.д.а. Реаялияны тылбаастыырга транслитерация эбэтэр транскрипция туттуллар, о.э атын омук уратытын көрдөрөрүгэр бэйэтин буукубаларын эрэ уларытан биэрэр.
Тылбааһа суох лиэксикэ тииптэрэ уонна холобурдара
уларытВлахов уонна Флорин араас категорияларга араараллар:
Географияҕа сыһыаннаах
уларыт- физика географията: фьорд, мистраль, торнадо, цунами…
- география объектарыгар киһи дьайыыта: польдер…
- ханнык эрэ сиргэ олорор кыыллар: киви, коала, секвойя, йети…
Этнографияҕа сыһыаннаах
уларыт- күннээҕи олоххо сыһыаннаах: паприка, спагетти, эмпанада, цидр, бистро, сауна, кимоно, сари, сомбреро, джинса, иглу, бунгало…
- үлэҕэ сыһыаннаах: консьерж, мачете…
- искусство уонна культураҕа сыһыаннаах: казачок, тарантелла, банджо, гонг, арлекин, бард, гейша, рамадан, Санта Клаус, оборотень, вампир, мормон, пагода, синагога …
- этническай быһарыылар: кокни, фриц, гринго, янки…
- кээмэйдэр уонна харчылар: миля, километро, гектар, галлон, доллар, лира…[1]
Политика уонна уопсастыба
уларыт- административнай арахсыылар: регион, провинция, департамент, штат, фавела...
- органнар уонна функциялар: агора, форум(Римҥэ), кнессет, дума, сенат, канцлер, царь, шах, фараон, визир, аятолла…
- политика уонна уопсастыба олоҕо: Ку Клукс клан, славянофил, лобби, лорд, большевик, самурай…
- сэрии реалиялара: когорта, фалангалар, AK-47, Катюша…[2]
- ↑ “Geographic and Ethnographic Realia” Архыыптаммыт 2011, От ыйын 13 күнүгэр. “Logos”, accessed May 26, 2011.
- ↑ “Political and Social Realia” Архыыптаммыт 2011, От ыйын 13 күнүгэр. “Logos”, accessed May 26, 2011.