Тэҥнээх тылбаас
ТЭҤНЭЭХ ТЫЛБААС (Эквивалентный перевод)
1. Тиэкси араас өттүнэн ырытыахха сөп:
а) анала (функцията): иһитиннэрэр, билиини кэҥэтэр; итэҕэтэр, ылыннарар; долгутар, үөрдэр-хомотор о.д.а.;
б) ис хоһооно (денотативное содержание) - туох туһунан кэпсиирэ;
г) тыла-өһө, формата (структура): хоһоон строката, сүһүөҕэ, рифмата ("ЕО" онегинская строфа: 14 строка, кириэстии+кэккэлэһэ+куустарыы+кэлимсэ рифма; Шота Руставели: 15 сүһүөхтээх кэлимсэ рифма);
ҕ) дорҕоону үтүктүү (звукозапись): М. Горькай "Барабыай оҕото", ар-ар, чик-чик; С. Омоллоон "Чычып-чаап", чы-ча, чып-чап чап-чараас кынаттаах, үчүгэй да чыычаах; П. Тобуруокап "Кырдал кыыһа", рд-рд кырдал-кырдал, бардым ыраах-ыраах, үөрдэ-көттө сүрэх; В. Маяковскай, ст-сп кымньыы тыаһа молоткастый, серпастый советский паспорт).
2. Тылбаас оригиналын кытта тэҥэ:
а) муҥутуур тэҥ тылбаас (максимальный эквивалент) - үс өттүнэн тэҥ;
б) сөбүгэр тэҥ тылбаас (оптимальный эквивалент) - сорох өттүнэн тэҥ;
г) барбах тэҥ (минимальный эквивалент) - биир эмэ өттүнэн тэҥ.
3. Тиэрмин омук тылыгар тылбааһа:
Нуучча тылыгар: буквальный, точный, равный, соответствующий, тождественный, полноценный П;
Омук тылыгар: идентичный, адекватный, эквивалентный П;
Саха тылыгар: туруору, үүт-үкчү, толору, сөптөөх, дьүөрэ, тэҥнээх Т.
4. Тылбаас сайдан истэҕин ахсын көрүгэ эмиэ уларыйан испит:
а) тылыттан-тылыгар, туруору тылбаас, сүһэн ылыы (концепция формального соответствия) - библия, марк.-лен. литература, билигин Президент этиитин тылбааһа, СИА матырыйаала;
б) ис хоһоонун+тыл нуорматын тутуһар тылбаас (концепция нормативно-содержательного соответствия), сөптөөх тылбаас;
г) ис хоһооно+туттар ньымата тэҥ тылбаас;
ҕ) ис хоһооно+формата+дьайыыта тэҥ тылбаас (концепция функциональнодинамической эквивалентности; эквивалентность реакции читателя), тэҥнээх тылбаас (Латышев). Тиэримини араас ааптар араастык туттара эмиэ баар.
Тэҥнээх тылбаас судургу тиэкискэ ордук кыаллар. Тылбаас функцията төһө киэҥ да, тэҥнээх тылбаас ыараан иһэр.
Бу ыстатыйаны тупсарарга?:
|