Урицкай Моисей Соломонович

Урицкай Моисей Соломонович - идэтийбит өрөбөлүссүйэниэр, Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин көхтөөх кыттыылааҕа, өр кэмҥэ Өлүөхүмэҕэ көскө олорбута.

1873 с. Украинаҕа Черкассы куоракка төрөөбүтэ. 13 сааһыгар олохтоох прогимназияҕа киирэн ситиһиилээхтик бүтэрэр, Онтон Үрүҥ Сыаркап диэн сиргэ гимназияҕа үөрэнэр. Онно өрөбөлүүссүйэ идиэйэлэригэр угуйуллар. Онтон Киевтээҕи үнүбэрсиэт юридическэй бакылтыатыгар киирэр. Манна устудьуоннар социал-демократтыы куруһуоктарын көхтөөх чилиэнэ буолар. 1897 бэлиитикэҕэ үлэтин иһин хаайыллар уонна Саха уобалаһыгар Өлүөхүмэ уйуоһугар көскө ыытыллар.

Түөрт сылтан ордук олорбут Чокуур сэлиэнньэтин кэлин сэбиэскэй былаас саҕана Урицкай диэн ааттаабыттара.

1903 с. РСДРП II сийиэһин кэнниттэн меньшевиктэргэ кыттыспыта. 1905 с. Петербуурга аҕытаассыйалыын үлэнэн дьарыктаммыта. Ол сылдьан тутуллан Красноярскайга көскө ыытыллыбыта. Онно Красноярскайдааҕы Сэбиэт бэрэстээтэлинэн талыллыбыта. Иккис аан дойду сэриитин иннинэ эмиграциялаабыта. 1917 сыллаахха Олунньутааҕы өрөбөлүүссүйэ кэнниттэн Петрограадка төннүбүтэ. Бассабыыктарга кыттыспыта. Хомуньуус баартыйа VI сийиэһигэр Киин кэмитиэт чилиэнинэн талыллар уонна өктөөптөөҕү сэбилэниилээх бастаанньаны тэрийсибитэ.

Бириэстээҕи эйэлэһиини утарбыта.

Петрограадтааҕы контреволюцияны, үсүпүкүлээссийэни уонна сабатааһы утары охсуһар ЧК бэрэстээтэлинэн ананар. Бу дуоһунаска аһара кытаанахтык туттубутун-хаптыбытын иһин 1918 сыл атырдьах ыйын 30 күнүгэр эсердар өлөрбүттэр[1].

Быһаарыылар

уларыт
  1. Саха АССР бэлиэ күннэрин 1963 сыллааҕы халандаара, Дьокуускай, 1963