Форман Милош

Ми́лош Фо́рман (чх Miloš Forman; дьиҥнээх аата: Ян Томаш Форман, чх Jan Tomáš Forman 18 олунньу 1932(19320218), Часлав, Чехословакия) — чиэх уонна Америка киинэ режиссера уонна сценарииһэ.

Forman (2009)

«Оскар» бириэмийэ икки төгүллээх лауреата, ол иһигэр режиссер быһыытынан. Маннык аатырбыт киинэлэри туруорбута: «Кэҕэ уйатын үрдүнэн көтөн иһэн», «Амадей», «Вальмон» и другие.

Олоҕо

Чехословакия Часлав куоратыгар төрөөбүт. Иккис Аан дойду сэриитин кэмигэр аҕата бобуулаах кинигэни тарҕаппытын иһин нациистар тутана Бухенвальд лааҕырыгар өлөрбүттэрэ. Ийэтэ Освенцимҥэ өлбүтэ. Бэйэтин туһунан суруйбут «Тиэрэ эргийии» (Turnaround) диэн кинигэтигэр Форман дьиҥнээх аҕам дьэбириэй архитектора Отто Кон (1887—1965) эбит диэн суруйар, ол киһи 1940-с сылларга АХШ-ка көспүт эбит.

Форман Подебради интэринээтигэр кэлин Чиэхийэ бастакы бэрэсидьиэнэ буолбут Вацлав Гавеллыын уонна Машиновтары кытта үөрэммит. Аан дойдуга бастаан «Хара Пётр» (1963) диэн киинэтинэн билолибитэ, ол киинэтэ Локарноҕа буолар киинэ бэстибээлигэр көстүбүтэ. Сытыы сатииралаах «Бал пожарных» («Горит, моя барышня», 1967) киинэтэ Прага сааһын өтө көрүү курдук буолбута. Сэбиэскэй сэриилэр Чехословакияҕа 1968 сыллаахха киирбиттэриттэн сылтаан АХШ-ка көспүтэ.

Яна Брейхова диэн чиэх актрисатын ойох ыла сылдьыбыта. Милош Форман абаҕата (төрөппүт аҕатын бииргэ төрөөбүтэ) — архитектор Карл Кон (1894—1979). Аҕатынан бииргэ төрөөбүтэ — Джозеф Кон (Joseph J. Kohn, род. 1932) Америка математига.

Эмиграция

Америкаҕа бастакы киинэлэрэ — «Отрыв» (1971; Гран-при Кааннааҕы киинэ бэстибээлэ) уонна «Баттах» (1979).