Чороон от (нууч. Горечавка крупнолистная) — хараҥа күөх сибэккилээх, уһун синньигэс сэбирдэхтээх үрдүк сиргэ, томторго үүнэр эмтээх от[1].

От үрэх сүнньүгэр, үрдүк сиргэ, алааска, халдьаайы тэллэҕэр, томторго үүнэр. От ыйын бүтүүтэ сибэккитэ тыллар. Эмтэнэргэ сүнньүнэн күһүн, ото хаппытын кэннэ, силиһин түөрэн ылан, ыраастаан сылаас сиргэ эбэтэр духуопкаҕа 50-60 кыраадыс хатараллар.

Испииргэ көөнньөрөн, аппетит көтөҕөргө, ас буһарар уорган үлэтин тупсарарга 10-15 таммаҕы күҥҥэ иккитэ иһиллэр. Гастрикка, үөһүрүүгэ эмиэ туттуллар.

Итини таһынан сибэккитэ тыллыбыт кэмигэр хомуйан, хатарыахха сөп. Сибиэһэйдии эбэтэр хаппыт сэбирдэҕи кыра иһиккэ оргуйбут ууга уган ылан, кутургуйаны, ириҥэлээх бааһы, биилээххэ өлөрүүнү эмтииллэр. Ордук сибиэһэй сэбирдэҕэ абааһы хараҕа (панариций) диэн тарбах бааһыгар күүстээх дьайыыны оҥорор. Биирдэ баайдахха ириҥэни кубарыччы оборон ылар. Онон баас түргэнник оһор. Саҥаттан-саҥа сэбирдэҕи баайан иһиэххэ наада.

Тибиэт эмчиттэрэ бу үүнээйини ньиэрбэ ыарыытыгар ыарыһаҕы уоскутар, утутар сыаллаах тутталлар эбит.

Сибиэһэй отун сүмэтинэн микрофлоралаах диатеһы, экзиэмэни эмтиилэр. Тыынар уорган ыарыытыгар, хаан тохтоторго, намыһах аһыылаах атрофическай гастрикка силиһин тутталлар.

Быһаарыылар уларыт

  1. Саха тылын быһаарыылаах улахан тылдьыта, XIV туом, Новосибирскай, Наука, 2017