Эскудо

Эскудо (исп. уонна порт. escudo) — XV—XVIII үйэтээҕи испанскай уонна португальскай кыһыл көмүс манньыаттар; XIX—XX үйэлэргэ сорох дойдулар харчылара. Билиҥҥи кэмҥэ Кабо-Верде омук валютата — эскудо (Кабо-Верде).

Тыл үөскээбит төрдө

Escudo лат. scutum испанскай уонна португальскай тыллартан тылбааһа «щит» (куйах), «герб», «гербовый щит» (гербэ куйаҕа) диэн суолталаах, эскудо диэн ааттаммыт манньыаттар үксүлэрин үгэс буолбут дьүһүннэрэ^[1]^[2].

Escudo-ҕа чугас (тыл төрүтүнэн уонна суолтатынан) ааттаах манньыаттар: итальянскай скудо (ит. scudo) уонна французскай экю (фр. ecu былыргы француз escu диэн тылыттан, төрүттэрэ лат. scutum ^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8]^[9]

Геральдика куйахтара Испания, Португалия, Италия уонна Франция манньыаттарыгар
Испания 8 эскудота (квадрупль), икки хос дублон, XVIII үйэ бүтүүтэ
XX үйэ бүтүүтүнээҕи Португалия 25-тээх эскудота
Папскай уобалас скудота, XVIII үйэ бастакы аҥара
XV үйэ бүтүүтүнээҕи экю (Франция)

XV—XVIII үйэлэр манньыаттара

Кыһыл көмүс эскудоны Испания уонна Португалия оҥороллоро^[10]^[11]:

испанскай кыһыл көмүс эскудо (XVI—XVIII үйэлэр, ыраас кыһыл көмүһэ 3,03—3,09 г), ол иһигэр:
- ½ эскудо, «эскудильо» (исп. escudillo — кыра куйах)^[12]^[13];
- 2-кратнай эскудо, испанскай дублон (исп. doblón), аан дойдуга «пистоль» диэн аатынан биллэр^[14];
- 4-кратнай — «дублон де куатро» (исп. doblón de a cuatro), «дублон»^[15];
- 8-кратнай — «дублон де очо» (исп. doblón de a ocho), аан дойдуга биллибит аата — «квадрупль»^[16];
португальскай кыһыл көмүс эскудо (XV уонна XVIII үйэлэр, ыраас кыһыл көмүһэ 3,28—3,43 г).

XIX—XX үйэлэр валюталара

Португалия гиэрбэтэ, колонияларын гиэрбэлэринэн тулааһыннаах, Португалия Banco Nacional Ultramarino дьиэтин эркинигэр

XIX—XX үйэлэргэ «эскудо» диэн ааттаах валюталар:

эскудо (Испания) (1864—1868), песетанан (Испания) солбуллубута;
эскудо (Филиппины) (1870—1871);
эскудо (Португалия) (1911—2002), евронан солбуллубута;
эскудо (Чили) (1960—1975), песонан (Чили) солбуллубута.

Итини таһынан, эскудо атын көрүҥнэрэ баар этилэр:

эскудо (Ангола) (1914—1928 уонна 1958—1977 сс.; 1928—1958 сс. — анголар);
эскудо (Тимор);
эскудо (Португалия Гвинеята);
эскудо (Мозамбик);
эскудо (Күөх Тумул Арыылара);
эскудо (Португалия Индията);
эскудо (Сан-Томе уонна Принсипи).

Бу валюталар курстара Португалия эскудотыгар 1:1 тэҥнэһэр.

Билиҥҥи кэмҥэ эргииргэ Кабо-Верде эрэ эскудота туһаныллар, 1977 сыллаахха Күөх Тумул Арыыларын эскудотын солбуйбута.

Быһаарыылар

Литература

Эскудо // Брокгауз уонна Ефрон энциклопедическай тылдьыта: 86 туомнаах (82 т. уо. 4 эб.). — СПб., 1890—1907.
The Free Dictionary. — Farlex, 2011.
Harper D. Online Etymology Dictionary. — Lancaster, 2001—11.
Merriam-Webster. — Springfield: Merriam-Webster Inc., 2011.
Грамота.ру. Справочно-информационный портал. — Электронное издание. — Грамота.ру, 2000—12.
Нумизматический словарь / Автор: Зварич В. В.. — 4-е изд. / Публ. Словарь нумизмата. Описание монет. — Львов, 1980. — ISBN 5-256-00317-8
Словарь нумизмата / [Авторы: Фенглер Х., Гироу Г., Унгер В.] / Пер. с нем. М. Г. Арсеньевой / Отв. ред. В. М. Потин. — 2-е изд., перераб. и доп. / Публ. Словарь нумизмата. Описание монет. — М.: Радио и связь, 1993. — ISBN 5-256-00317-8

[1] Словарь нумизмата: Эскудо. 1993

[2] Нумизматический словарь: Эскудо. 1980

[3] Словарь нумизмата: Скудо. 1993

[4] Словарь нумизмата: Экю. 1993

[5] Нумизматический словарь: Скудо. 1980

[6] Нумизматический словарь: Экю. 1980

[7] Free Dictionary: Écu. 2011(ааҥл.)

[8] OED: Ecu. 2001(ааҥл.)

[9] Merriam-Webster:Ecu. 2011(ааҥл.)

[10] Словарь нумизмата: Эскудо. 1993

[11] Нумизматический словарь: Эскудо. 1980

[12] Словарь нумизмата: Эскудильо. 1993

[13] Нумизматический словарь; Эскудильо. 1980

[14] Нумизматический словарь: Пистоль. 1980

[15] Словарь нумизмата: Дублон. 1993

[16] Словарь нумизмата: Дублон. 1993

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]