Аан дойду бастакы сэриитэ

Аан дойду бастакы сэриитэ (от ыйын 28, 1914сэтинньи 11, 1918) — киһи-аймах устуоруйатыгар уһулуччу бөдөҥ сэбилэниилээх утары турсуулартан биирдэстэрэ.

Бу аат историографияҕа Иккис аан дойду сэриитэ 1939 сыллаахха саҕаламмытын кэннэ туттуллар буолбута. Ол иннинэ «Улуу сэрии» (ааҥл. The Great War, фр. La Grande guerre) диэн ааттанара.

Сэрии сылтаҕынан Австрия эрцгерцогун Франц Фердинанды Сараево куоракка 1914 сыл бэс ыйын 28 күнүгэр өлөрүү буолбута. Өлөрүөхсүт Боснияттан сылдьар уон тоҕус саастаах устудьуон Гаврило Принцип буолбута, кини «Млада Босна» диэн соҕуруу славяннары биир дойдуга түмэ сатыыр соруктаах террордуур тэрилтэ чилиэнэ этэ.

Сэрии түмүгэр түөрт импиэрийэ суох буолбута: Арассыыйа, Австро-Венгрия, Осмаан уонна Германия импиэрийэлэрэ (Веймар өрөспүүбүлүкэтэ Германия импиэрийэтэ диэн ааты сүгэ сылдьыбыта да буоллар). Сэриигэ кыттыбыт дойдулар 12 мөл киһини сүтэрбиттэрэ (саллааттартан ураты олохтоохтору ааҕан туран), 55 мөл киһи бааһырбыта[1].

Быһаарыылар

уларыт