Сыллар
1935 1936 1937 193819391940 1941 1942 1943
Уоннуу сыллар
1900-с 1910-с 1920-с1930-с1940-с 1950-с 1960-с
Үйэлэр
XIX үйэXX үйэXXI үйэ

1939 сыл.

Туох буолбута

уларыт

Тохсунньу

уларыт
  • Тохсунньу 26АХШ Вашингтонугар буолбут аатырбыт теоретическай физика конференциятыгар Нильс Бор уран үллэһиллиитин арыйыы туһунан биллэрбит. Физиктэр мунньах бүтүүтүн кэтэспэккэ утуу-субуу арыйыыны хатылыы лабораторияларыгар сүүрбүттэр.

Олунньу

уларыт

Кулун тутар

уларыт

Муус устар

уларыт

Ыам ыйа

уларыт
  • Ыам ыйын 10 — Халыма-Индигир өрүс пароходствота үөскээбит.
  • Ыам ыйын 11Монголияҕа Халхин-Гол өрүс аттыгар Манчжоу Го уонна Монголия (дьиҥэр Япония уонна ССРС) сэбилэниилээх күүстэрин ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. Бу саастан күһүҥҥэ диэри барбыт сэбилэниилээх утарыта турсууну сорох устуоруктар Иккис нуучча-дьоппуон сэриитэ диэн ааттыыллар. Икки өттүттэн сүүһүнэн таанка уонна сөмүлүөт кыттыбыта, уончалыы тыһыынча киһи өлбүтэ.

Сэтинньи

уларыт
  • Сэтинньи 6 — НКВД-лар Васильевы С.В. хаайбыттар.
  • Сэтинньи 26Майнилатааҕы түбэлтэ. Майнила диэн сэбиэскэй дэриэбинэ аттыгар сылдьыбыт саллааттары Финляндия өттүттэн пушканнан ытыалаабыттарыгар күтүрээбиттэр. Фииннэр билиммэтэхтэр, кыраныыссаҕа пушкабыт да суох диэбиттэр, силиэстийэ ыытарга модьуйбуттар, Сэбиэскэй бырабыыталыстыба онтон батыммыт уонна түөрт хонугунан сэриини биллэрбит.

Ахсынньы

уларыт
  • Ахсынньы 19 — ССРС Оборонаҕа кэмитиэтин мунньаҕар Кыһыл Аармыйа сэбилээһинигэр Т-34 тааҥканы ыларга быһаарбыттар.
  • Ахсынньы 24ССРС үрдүнэн олохтоох Сэбиэттэр быыбардара ыытыллыбыт, саҥа 1938 сыллааҕы Төрүт Сокуоҥҥа (Конституцияҕа )олоҕуран судаарыстыбаннай былаас уорганнарын уларытан тэрийии түмүктэммит.

Төрөөбүттэр

уларыт

Өлбүттэр

уларыт
  1. Афанасий Аржаков, Т. Сметанин — оҕо суруйааччыта // Т. Сметанин, Икки томнаах айымньылар, 1 Т., Дь., Бичик, 1999 - 2008 с., С. 196