Азербайдьан
Азербайдьан (азер. Azərbaycan), официаллык Азербайдьан Өрөспүүбүлүкэтэ (Azərbaycan Respublikası) диэн Соҕуруу Хапхаас ордук улахан уонна элбэх дьонноох дойдута. Икки континеҥҥа сытар: Илин Эуропаҕа уонна Арҕаа Азияҕа. Азербайдьантан илин Каспий байҕал баар, соҕуруу Иран, соҕуруулуу-арҕаа Эрмээн Сирэ, арҕаа уонна хотугулуу-арҕаа Грузия уонна хоту Россия. Азербайдьан Нахчыван диэн эксклавыттан Иран соҕуруу уонна соҕуруулуу-арҕаа баар, Түркийэ арҕаа уонна Эрмээн Сирэ хоту уонна илин. Дойду Каспий байҕалга хас да арыылардаах.[3]
Азербайдьан Өрөспүүбүлүкэтэ Azərbaycan Respublikası |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Өрөгөй ырыата: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni (March of Azerbaijan) |
||||||
Киин куората (уонна саамай улахан куорат) | Баку | |||||
Ил тыла | Азербайдьаан тыла | |||||
Олохтоохтор ааттара | Азербайдьаннар | |||||
Дьаhалтата | Президент республиката | |||||
- | Президент | Ильхам Алиев | ||||
- | Премьер-министр | Али Асадов | ||||
Independence from the Soviet Union | ||||||
- | Declared | 30 August 1991 | ||||
- | Completed | 18 October 1991 | ||||
Иэнэ | ||||||
- | Бүтүн | 86 600 km² (113th) 33 436 sq mi |
||||
- | Уу (%) | 1.6% | ||||
Олохтоохторо | ||||||
- | 2011 estimate | 9,164,600[1] (89th) | ||||
- | 2002 census | 8,265,000 | ||||
- | Олохтоох чиҥэ | 106/km² (100th) 274/sq mi |
||||
БИО (АКП) | 2011 estimate | |||||
- | Total | $94.318 billion[2] (77th) | ||||
- | Per capita | $10,340[2] (96th) | ||||
БИО (номинал) | 2011 estimate | |||||
- | Total | $72.189 billion[2] (77th) | ||||
- | Per capita | $7,914[2] (88th) | ||||
Дьини (2006) | 36.5 (58th) | |||||
КСИ (2007) | ▲ 0.746 (medium) (98th) | |||||
Валюта | Азербайдьаан маната (AZN ) |
|||||
Кэм зоната | (UTC+4) | |||||
- | Сайыҥҥы кэм | (UTC+5) | ||||
Ил домен | .az | |||||
Телефон кода | +994 |
Азербайдьан секулярдыы уонна биир кэлим өрөспүүбүлүкэ.
Устуоруйата
уларытУрукку бириэмэгэ Азербайдьан «Кавказ Албанията» диэн аатанар этэ, уонна Византийа уонна Персия бириэмэтигэр автономия быһыытынан сылдьбыта.
Арааптар 7-с үйэҕэ былдьаабыттарын кэниттэн мусульмааннар сабыдыалыгар 19-с үйэҕэ дылы сылдьыбыта.
1920 сыллаахтан 1991 сылга дылы ССРС өрөспүүбүлүкэтэ буолбута.
Нууччалар Азербайдьаҥҥа 19-с үйэ саҕаланыытыттан олорбуттара, ол гынан баран ССРС суох буолбутун кэнниттэн Азербайдьаҥҥа ахсааннара аччыыр тоҕо диэтэххэ нуччалар уонна атын норуоттар Азербайдьантан барбыттар.
Быһаарыылар
уларыт- ↑ The International Population Day, The demographic situation in Azerbaijan. Azstat (2011). Тургутулунна 11 От ыйын 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Azerbaijan:Report for Selected Countries and Subjects. International Monetary Fund. Тургутулунна 12 Муус устар 2011.
- ↑ Азербайджан – сиһилии информация.
Бу географияҕа туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп. |