Алексеев Иннокентий Егорович

Иннокентий Егорович Алексеев, киэҥник биллэр аата Кеша Алексеев — Саха сиригэр Гражданскай сэрии дьоруойа. Кеша Алексеев 1922 сыллаахха Чурапчы, Амма, Никольскай, Төхтүр, Покровскай сэриилэригэр аатыран, Кыһыл Знамя уордьанынан наҕараадаламмыта.

1903 сыллаахха алтынньы 27 күнүгэр Илин Хаҥалас улууһун I Хаптаҕай нэһилиэгэр төрөөбүт. Аҕата Егор Николаевич Алексеев, ийэтэ Парасковья Константиновна Алексеева сүөһү иитиитинэн, Өлүөхүмэҕэ эт тиэйиинэн, дьаам сүүрдүүнэн дьарыктаналлар эбит. 1916 сыллаахха I Хаптаҕайга сыаркап приходун оскуолатын бүтэрбит. Онтон тута Дьокуускайдааҕы реальнай училищеҕа үөрэнэ киирбит, 1919 сыллаахха түөрт кылааһы бүтэрбит. 1919—1920 үөрэх сылыгар иккис ступеҥҥа үөрэнэн иһэн РЛКСМ кэккэтигэр киирбит (1920 сэтинньитэ), үөрэҕин быраҕан дойдутугар улууска барбыт, онно "коммуна дуу, артыал дуу, табаарыстыба дуу тэрийэр былааннаах этим да сатамматаҕа" диэн автобиографиятыгар суруйар.

1921 сыллаахха хомсомуол куурустарыгар үөрэммит, онтон эмиэ улууһугар хомсомуол инструкторынан төннүбүт. Таарыйа сэбиэккэ быыбар тэрийэр инструктордаабыт. Онтон Коробейников утары сэриилэһэр чаастарга бэйэтин баҕатынан барбыт. 1921 сыллаахтан 1922 сыл ыам ыйыгар диэри кыргыһыыларга кыттыбыт, бэйэтэ ахтарынан маннык машрутунан сылдьыбыт Дьокуускай—Мата—Сулҕаччы—Чурапчы—Дьокуускай— Марха— Киллэм—Дьокуускай—Амма—Дьокуускай—Киллэм. Киллэм аттынааҕы кыргыһыыга уҥа атаҕар бааһырбыт.

Ол кэнниттэн бааһын эмтэнэр кэмигэр Илин Хаҥалас буолаһыгар дьокутаат сэкирэтээринэн үлэлээбит. 1922 сыл балаҕан ыйыттан 1923 сыл олунньутугар диэри педтехникумҥа II кууруска үөрэммит. Олунньуга ЧОН 2-с ротатын хамандыырынан анаммыт. Аммаҕа Пепеляев утары кыргыһыыга кыттыбыт, Амма аттынааҕы кыргыһыы иһин Кыһыл Знамя уордьанынан наҕараадаламмыт. Муус устар 23 күнүгэр педтехникумугар төннүбүт. Бүтэрээт Москубаҕа Норуот хаһаайыстыбатын институтугар үөрэххэ ыытыллыбыт. Онно икки сыл үөрэммит.

Кэлин Г. В. Плеханов аатынан Москубатааҕы норуот хаһаайыстыбатын институтун бүтэрэн кэлэн баран, республикаҕа салайар үлэлэргэ, эппиэттээх дуоһунастарга үлэлии сылдьан эмискэ ыаддьан, 1930 сыл атырдьах ыйын 25 күнүгэр, баара-суоҕа 27 сааһыгар, өлөн олохтон туораабыта.

Уола Леонард 1929 сыллаахха Дьокуускай куоракка төрөөбүтэ. Кэргэнэ Лариса Филологовна уолун Леонарды илдьэ 1930 сыллаахха Москваҕа көспүтэ. Кини идэтинэн артыыс этэ. Билигин Леонард Алексеев Москубаҕа олорор.

Кини кэпсээниттэн: «Мин аҕам өлөрүгэр 9 ыйдаах эбиппин. Онон кинини өйдөөбөппүн. Ийэм кэпсээнинэн, хаартыскаларынан, докумуоннарынан билэбин. 1930 сыллаахтан Москваҕа олоробун. Аҕа дойду Улуу сэриитин сылларыгар ийэм Ленинградка С. М. Киров аатынан опера уонна балет театрыгар, онтон кэлин Москваҕа Улахан театрга үлэлээбитэ. Сэрии кэмигэр хаста да фроҥҥа баран, театр уонна Советскай Армия сибээстэрин бөҕөргөтүү үлэтигэр кыттыыны ылбыта. Киниэхэ 1944 сыллаахха Белорусскай ССР народнай артыыһын үрдүк аата иҥэриллибитэ. Лариса Филологовна лаппа сааһыран баран, 1998 сыл олунньу 19 күнүгэр, 90 сааһыгар сыддьан, ыалдьан өлбүтэ.»