Бикипиэдьийэ:Биэс тулааһын
(Мантан: БП:5Т көстө)
Бу сиэр-туом Бикипиэдьийэ олоҕо. Кыттааччы барыта толоруохтаах. Бу сиэри-туому уларытыаҥ иннинэ онтуҥ консенсуска сөп түбэһэрин чуолкайдаа. Саарбахтыыр буоллаххына этиигин бастаан ырытыы сирэйигэр суруй.
|
Бикипиэдьийэ быраабылалара уонна ыйыылара-кэрдиилэрэ биэс сүрүн бигэ атахха — «тулааһыҥҥа» — олоҕураллар:
Бикипиэдьийэ диэн энциклопедия, кини уопсай уонна билии салааларынан арахсар энциклопедияларга, справочниктарга майгынныыр. Ханнык баҕарар ыстатыйаны суруйарга суруйбутуҥ чопчу буоларын уонна тургутуллар кыахтааҕын ситиһиэхтээхин; хантан кэлбитэ биллибэт, чопчута уорбаланар ыстатыйалар сотуллуохтарын сөп, онон сибидиэнньэлэри хантан ылбыккын умнубакка ыйар буол. Бикипиэдьийэ — тус бэйэ санаатын, уопутун тарҕатар сир буолбатах. Киһи бэйэтин чинчийиитин түмүктэрин тургутар кыах суох буолан манна угар табыллыбат. Википедия — трибууна да, табаары-өҥөнү, киһини арбыыр сир дуу буолбатах, анархияны, демократияны тургутар эксперимент сорҕото буолбатах, информация наардаммакка мунньуллар сирэ буолбатах, уонна сигэ катаалога буолбатах. Бу хаһыат да, дөкүмүөн, кинигэ уурар сир да буолбатах — итинник информацияны угарга Wikimedia ыаллыы бырайыактара бааллар. | |
Бикипиэдьийэ ким да диэки буолбат — ол аата биир көстүүнү быһаарар хас да тус туһунан санаа баар буоллаҕына, Бикипиэдьийэ ол санаалартан хайаларын да ордук чорбоппот. Ыстатыйаҕа хас да санааны биэрэргэ төһө кыалларынан сөпкө уонна сэрэнэн суруйар куолу. Ханнык эрэ санааны «бу эрэ сөптөөх» эбэтэр «кырдьыктаах» диир сатаммат. Суруллубут информация туохха олоҕурбута ыйыллыахтаах, ол источниктар итэҕэтиилээх уонна тургутуллар буолуохтаахтар. Мөккүөр тахсар түгэнигэр кылгас кэмҥэ тохтуу түһэн санааны сааһыланыллыахтаах, ыстатыйаҕа ол кэмҥэ аналлаах халыып олордуохха сөп уонна ыстатыйа ырытыытын сирэйигэр бэйэ-бэйэни өйдөһөр курдук кэпсэтэн көрүөххэ сөп. | |
Биипиэдьийэ матырыйааллара көҥүл-босхо туттуллаллар, ону тэҥэ ыстатыйаларын ким баҕарар уларытыан сөп. Бикипиэдьийэ тиэксэ CC-BY-SA (Creative Commons Attribution-ShareAlike License 3.0 барыла) лиссиэнсийэнэн тарҕанар; ону тэҥэ тиэкис улахан аҥара GFDL (GNU Free Documentation License) лиссиэнсийэнэн тарҕанар. Ханнык баҕарар ыстатыйаны ким баҕарар уларытар кыахтаах, биир да кыттааччы суос-соҕотоҕун ханнык да ыстатыйаны хонтуруоллуур бырааба суох. Онон Эн суруйбуккун ким эрэ харса-хабыра суох уларытар кыахтаах. Ааптар быраабын кэһэр уонна Бикипиэдьийэҕэ туттуллар лиссиэнсийэлэри кытта сөп түбэспэт лиссиэнсийэлээх матырыйаалы Бикипиэдьиэҕэ угума. | |
Бикипиэдьийэ бэйэтэ туһунан сиэрдээх-майгылаах: бииргэ үлэлиир дьоҥҥун, кинилэри кытта сөбүлэспэт да буоллаххына, ытыктаа. Дьоҥҥо эйэҕэстик сыһыаннас. Атааны, үөхсүүнү, куттааһыны уонна күөнтээһини таһаарыма уонна аһары киэҥ түмүгү оҥорортон туттун. Мөккүөрдээх ыстатыйаны суруйарга консенсуһу була сатаа, көннөрүү сэриитэ суох суох буоларын ситис уонна үс төннөрүү сиэрин кэһимэ; аҥардас сахалыы салааҕа 17 000-тан тахса ыстатыйа баар, бу ахсаан куруук үрдүү турар. Үчүгэйи ыралан, Бикипиэдьийэ сиэрин-туомун соруйан үтэн-анньан көрүмэ, атын дьон үтүөнү баҕаралларын күүт. Аһаҕас, үтүөнү сыдьаайар, дьэллэм буол. | |
Бикипиэдьийэ энчирэтиллибэт сиэрэ суох, манна ыйыллыбыт биэс тулааһынтан ураты. Харса суох суруй, аатын уларыт, көннөр — Эн суруйаргыттан Бэйэҥ астыныахтааххын, уһулуччу үчүгэй ыстатыйаны суруйарга дьулуһуу баар буолуохтаах эрээри, ким да ону булгуччу модьуйбат. Тугу эмит сыыһа суруйуом диэн куттаныма. Ыстатыйа урукку барыллара барыта ууруллан иһэллэр, онон кэлин ыстатыйаны ханнык баҕарар барылыгар төннөрөр судургу, туох да сүппэт. Ол гынан баран өйдөө — суруйбутуҥ барыта утумнарга хаалыа. |