Дьячковскай Николай Демьянович

Дьячковскай Николай Демьянович (1929-1998) — тыл үөрэҕин доктора, профессор, РФ үөрэҕириитин туйгуна, Саха Республикатын наукатын үтүөлээх үлэһитэ.

Олоҕун олуктара уларыт

  • 1929 с. муус устар ый 12 күнүгэр Чурапчы оройуонугар Алаҕар нэһилиэгэр төрөөбүтэ.
  • 1947 с. Чурапчы педучилищетын үөрэнэн бүтэрэн баран Саха государственнай пединститутугар үөрэнэ киирбитэ.
  • 1948-1951 сылларга Алаҕар сэттэ кылаастаах оскуолатыгар нуучча тылын уонна литературатын учууталынан үлэлээбитэ.
  • 1952 с. Саха государственнай пединститут литературнай факультетын бүтэрэн баран ассистенынан үлэлии хаалар.
  • 1957-1959 сылларга Ленинградтааҕы государственнай университекка аспирантураҕа үөрэнэр. Аспирантура кэнниттэн саха тылын уонна литературатын кафедратыгар старшай преподавателинэн үлэлиир.
  • Бэлиэлээх тиһик бэлиэтэ
  • 1966 сылтан саха тылын уонна литературатын кафедратын сэбиэдиссэйинэн ананар.
  • 1966 сыллаахха кандидатскай үлэтин көмүскүүр ("Вокализм якутского языка").
  • 1984 сыллаахха докторскай диссертациятын көмүскүүр ("Консонантизм якутского языка")
  • 1998 сыллаахха атырдьах ыйын 11 күнүгэр олохтон туораабыта.

Научнай үлэлэрэ уларыт

  1. О фонетическом освоении заимствованных слов в якутском языке. - Якутск, 1962
  2. Звуковой строй якутского языка. Ч. 1. Вокализм. - Якутск, 1971
  3. Звуковой строй якутского языка. Ч. 2. Консонантизм. - Якутск, 1977
  4. Саха тылыгар дорҕооннор уларыйыылара. - Дьокуускай, 1989
  5. Саха билиҥҥи тыла: Фонетика. - Дьокуускай, 2000
  6. Грамматика современного якутского литературного языка: Фонетика. Морфология // Фонетика. - М., 1982
  7. Поговорим по-якутски: Самоучитель якутского языка. - Якутск, 1976
  8. Орто оскуола программалара. Саха тыла. 4-8 кылаастар. - Дьокуускай, 1977
  9. Программы по якутскому языку. - Якутск, 1991
  10. Вокализм якутского языка. Л., 1966
  11. Консонантизм якутского языка. Якутск, 1982

Быһаарыылар уларыт

Ылыллыбыт сирэ уларыт

  • Саха тыла сайдарын туһугар. Дьокуускай, 2002
  • Энциклопедия Якутии.

Сигэлэр уларыт