Муус уута диэн иһэр уу ааттанар. Сахалар олохторугар туһана сылдьар былыргы билиилэрэ буолар. Күһүн күөл, өрүс муустара сөп буола тоҥоллорун кытта мууһу ылан хаһаанан сылы быһа иһэллэрэ.

Билигин саха омугун үйэтин уһуна быһаарыллан, чуолкайданан эрэр. Биһиги эрабыт 500 сыл иннинэ Греция үөрэхтээҕэ Геродот суруйуутунан сакалар диэн омуктар скифтэргэ киирсэр эбиттэр. (1,564). Былыргы кэмнэртэн уларыйа илик сахалар өй-санаа үөрэҕин дириҥник баһылаабыттарынан уонна олохторугар туһаналларынан Аан дойду үрдүнэн олус уһун үйэлээх омуктарга киирсэллэр.

Сахалар уһун үйэлээх буолууларыгар муус уутун анаан-минээн бэлэмнээн иһэргэ туһаналлара улахан оруолу ылар. (2,32). Билигин үөрэхтээхтэр үөрэтэн эрэллэринэн муус уутун курдук дистиллированнай ууну иһии киһи доруобуйатыгар туһата улахана, эти-сиини ыраастыыра быһаарыллар.

Туһаныллыбыт литература

уларыт

1. Иллюстрированный энциклопедический словарь Ф.Брокгауза и И.Ефрона. – М.: Эксмо; Форум, 2007. – 960 с.

2. Каженкин И.И. Аһылык уратылара. – Дьокуускай: РИМЦ, 2007. – 84 с.