Петрова Тамара Ивановна

Петрова Тамара Ивановна - саха тылын чинчийээччитэ, педагогическэй наука хандьыдаата, СГУ бэрэппиэссэрэ, CӨ үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ, норуот үөрэҕириитин туйгуна, биллиилээх общественнай диэйэтэл.

Петрова Тамара Ивановна

Үөһээ Бүлүүгэ Өргүөт нэһилиэгэр кулун тутар 5 күнүгэр 1934 сыллаахха төрөөбүт.

1947 с. Тойоку 7 кылаастаах оскуолатын бүтэрбитэ.

1948-51 сс. Үөһээ-Бүлүү орто оскуолатын бүтэрбитэ.

1951-55 сс. Якутскайдааҕы пединститут, нуучча тылын саха оскуолатыгар үөрэтии салаатын (РОЯШ ЯГПИ) устудьуона.

1955-71 сс. Үөһээ-Бүлүүгэ Маҥаас 7-кылаастаах, Тойоку 8 кылаастаах, Нам орто оскуолатын нуучча тылын учуутала.

1971-82 сс. МП РСФСР национальнай оскуоланы НЧИ Саха сиринээҕи филиалыгар младшай научнай сотрудник.

1982-92 сс. ЯРИУУ алын кылаас методиһа; нуучча тылын хаапыдыратын старшай преподавателэ.

1992-96 сс. CӨ Үөрэҕин министерствотын үөрэх-методика салаатын начальнига, кылаабынай специалииһа.

1996-2006 сылтан СГУ саха тылын уонна култууратын факультетыгар доцент; стилистика уонна тылбаас хаапыдыратын профессора.

2020 сыллаахха алтынньы 18 күнүгэр 86 сааһыгар Дьокуускайга өлбүтэ.

Үлэтэ

Тамара Ивановна үлэлээбит олоҕор 5 сүрүн түһүмэҕи бэлиэтээбит. Бастакы - тыа оскуолатыгар нууччалыы билбэт саха оҕотугар нуучча тылын үөрэтэр (15 сыл). Иккис - төрүт оскуола үнүстүүтүгэр үөрэтии практикатын наука хараҕынан көрөн методиканы тупсаран биэрэр (10 сыл). Үһүс - учуутал таһымын үрдэтэр үнүстүүккэ бэйэтин уопутун уонна наука тугу этэрин холбоон учууталга сүбэ-ама биэрэр (12 сыл). Төрдүс - оскуолаҕа төрөөбүт тылынан үөрэтии кэнсиэпсийэтэ киирэн ҮөМ-н үлэтин тэрийэр, саҥа предметкэ автор булан,үлэлэрин ааҕан, эрэдээксийэлээн бэчээттэтэр. Элбэх программа,учебник,көмө кинигэ тахсарыгар суол аһар (5 сыл). Бэһис - үнүбэрсиэккэ тыл култууратын, саха тылын истиилин чопчулуур чинчийэр уонна устудьуоннары үөрэтэр.1999 сылтан нууччалыы-сахалыы тылбаас кафедратын тэрийэн саха тыла туруору тылбаастан иинэн-хатан барбатын туһугар үлэлиир (14 сыл).

Тамара Ивановна сүүстэн тахса ноуучнай уонна методическэй үлэ ааптара,"Ийэ тыл" көҥүл түмсүү биир тутаах киһитэ,Саха араадьыйатыгар хас да сыл тухары тыл култууратыгар аналлаах биэрии ыыппыта.

Тамара Ивановна тылбаасчыт быһыытынан 1. Икки тылынан "П.А. Ойунский. Новые переводы стихотворений" (2003) 2. Улуу Кыайыы 60-сааһыгар аналлаах "Любимые наши песни"/ "Норуот таптыыр ырыалара" (2005) 3. Иван Гоголев, Леонид Попов, Илья Ча5ыл5ан хоһооннорун тылбааһа. 4. Биэс тылынан тылбаастаммыт Виталий Власов хоһоонун уонна ырыатын хомуурунньуга "Боотур Ууспун" (2008) 5. "Манас" кыргыз омук улуу айымньыта (2014)