Попигай (кратер)

Попигай кратера — Саха сирин уонна Таймыыр чэрчитигэр сытар метеорит охсубут сиригэр үөскэппит кратер. Попигай өрүс тардыытыгар баар. Аан дойдуга төрдүс улахан.

Попигай кратер куйаартан көстүүтэ

Кратер геометрията

Кратер диаметра — 100 км кэриҥэ, сүрүннээ Саха сирин территориятыгар сытар, сорҕото эрэ Таймыырга баар. Киһи олорбот сирэ, чугастааҕы нэһилиэнньэлээх пуунунан буолар 400 км. хотугулуу-арҕаа сытар Хатанга буолар.

Кратер устуоруйата

Эоцен кэмигэр 35 мөл. сыл нөҥүө метеорит охсубут сиригэр үөскээбит. Кратер намыһаҕа 1946 сыллаахха Д.В. Кожевин арыйбыта, 1970 сыллаахха метеорит үоскэппитин туһунан гипотеза баар буолбута. Бу гипотеза хайа боруодаларын үөрэтии кэнниттэн баар буолбута. Хайа боруодалара сорҕолоро үлтүрүйбүт уонна ууллубут этилэр.

Сигэлэр

• Комета или астероид? Архыыптаммыт 2006, Алтынньы 8 күнүгэр. — «Природа» сурунаалга ыстатыйа, № 10, 2005.
• Google хаартыскаларыттан
• Геологические памятники природы России Архыыптаммыт 2008, Олунньу 5 күнүгэр.
• Фотографии «Пестрых скал» Архыыптаммыт 2007, Балаҕан ыйын 29 күнүгэр.