Христофорова Наталья Иннокентьевна

Христофорова Наталья Иннокентьевна — саха балерината, РСФСР уонна Саха АССР үтүөлээх артыыһа.

Олоҕун олуктара уларыт

  • Ахсынньы 5 күнүгэр 1947 сыллаахха Дьокуускай куоракка төрөөбүтэ. Аҕата саха бастакы үҥкүүһүтэ, балетмейстер, педагог Христофоров Иннокентий Дмитриевич (1919-). Кини Таатта Баайаҕатыттан төрүттээх этэ. Балерина аҕатынан эһэтэ Христофоров Дмитрий Ефимович, эбэтэ Андросова Матрена Егоровна. Ийэтэ Зотова Тамара Александровна, Пензаттан төрүттээх бассабыык Александр Зотов уонна Иркутскай Макарово дэриэбинэтиттэн төрүттээх Матрена Хорошева диэн дьахтар кыыстара этэ, Дьокуускайга балет студиятыгар үөрэммитэ. 1954 с. дьоно арахсыбыттара, кыыһы ийэтэ уонна эбэтэ улаатыннарбыттара. Дьокуускайга 5 уонна 23 оскуолаларга үөрэммитэ. Пионердар уораҕайдарыгар балет куруһуогар Шмакова Полинаҕа дьарыктаммыта.
  • 1958 сыллаахха өрөспүүбүлүкэ салалтата талааннаах оҕолору саҥа аһыллыбыт Новосибирскай хореграфияҕа училищетыгар ыытарга быһаарар. Новосибирскайтан кэлбит хамыыһыйа кыысчааны талан ылар. Походеева Валентина уонна Никифорова Алиса диэн педагогтарга үөрэнэр. 1966 сыллаахха училищетын ситиһиилээхтик үөрэнэн бүтэрэр, Дьокуускайга төннөн кэлэн Саха музыка-драма тыйаатырыгар үлэҕэ киирэр, ол сыл сыанаҕа дебюттуур — алтынньы 23 күнүгэр Ж. Батуев "Чурумчуку" балетыгар Ньургуйаана баартыйатын үҥкүүлүүр (бу баартыйаны үҥкүүлээбит үһүс артыыс буолар, Евдокия Степанова уонна Клавдия Иванова кэннилэриттэн)[1]..
  • 1966—1987 сылларга Саха государственнай музыка уонна драма театрын бас балерината. Оруоллара: Ньургуйаана («Чурумчуку», Ж. Батуев), Анна («Голубой Дунай», И. Штраус), Джульетта («Ромео и Джульетта», П. Чайковскай), Жизель («Жизель», А. Адан), Барышня («Барышня и хулиган», Д. Шостакович), Орлица («Орлы летят на Север», Г. Комраков), Венера («Күн Куо», В. Кац), Вакханка («Вальпургиевая ночь», Ш. Гуно), Золушка («Золушка», С. Прокопьев), Эсмиральда («Собор Парижской богоматери», Ц. Пуни), Пахита («Гран па из балета»), Никя («Баядерка», Л. Минкус) уо. д. а.
  • Саха сценатыгар аан бастаан Жизель уонна Золушка партияларын толорбута.
  • Айар үлэтин бастакы сылларыгар Алексей Поповтуун дуэт үҥкүүлээбитин дьон-сэргэ олус сэҥээрэр. 1968 сыллаахха дуэт П. А. Ойуунускай аатынан литература уонна искусство эйгэтигэр республика бириэмийэтинэн наҕараадаланар.
  • 1968 с. Саха Сирин туһунан уһуллубут аан бастакы уус-уран киинэлэртэн биирдэстэригэр «Утро долгого дня» киинэҕэ уһуллубута. Бу киинэҕэ Анна обраһын итэҕэтиилээхтик көрдөрбүтүн туоһулаан Латвия кинематографията Наталья Христофороваҕа ытык грамота туттарбыта.
  • 1987 сылтан ыла Наталья Христофорова, балет сценатыттан тохтоон, педагогиканан уонна репетиторстванан дьарыктанар.
  • 1987—1995 сылларга Дьокуускай куоракка оҕо культурнай-эстетическай киинигэр үҥкүү салаатыгар педагогунан үлэлиир.
  • 1992 сылтан ыла СР опера уонна балет Государственнай театрын балетнай труппатын эппиэттиир педагог-репетитора.

Сигэлэр уларыт

  • Балерина Наталья Христофорова // Владимир Пестеров. История Якутии в лицах. — Якутск: «Бичик», 2001. — 378—380 с.

Быһаарыылар уларыт

  1. Лира Габышева. Судьба, ведомая талантом // Полярная звезда : журнал. — Якутск: "Сахапечать", 2023. — Февраль (№ 2). — С. 30-40.